Makyavelizm Üzerine

[propulsion]

Pragmatizm ve oportünizm üzerine düşüncelerimi paylaştıktan sonra oportünizm için açtığım başlık içinde geçen Makyavelizm ile ilgili de bir şeyler yazmak isterim.

Ünlü İtalyan düşünür ve siyaset adamı Niccolo Machiavelli’nin geliştirdiği ve siyaseti etikten ayıran ve etikle ilgili her türlü kuralı hiçe sayan bir kurama bağlı olan bu siyasete Makyavelizm denmiştir. Başka bir deyişle amaca/ereğe ulaşmada bütün araçların kullanılmasını kabul edilebilir gören düşünce biçimine Makyavelizm denir.

Machiavelli bu düşünüş biçimini oluştururken siyasetin etikten bağımsız bir alan olması gerektiğini düşünmüştür.  Kendisi bunu tanımlarken siyaseti normları, kuralları olmayan bir alan olarak değil de siyasetin etikten ayrı, kendisine özgü, farklı ve özerk bir alana sahip olması biçiminde tanımlamıştır.

Machiavelli iktidar ile erdemi (etiği) birbirinden ayırırken hükümdarın çıkar ve kurnazlığı kullanabileceğini varsaymıştır. Kendisi bu düşüncelerini genelde gözlemlere dayandırmış ve az önce söylediğim gibi siyaset alanında devlet çıkarlarının belirleyici olması gerektiğini savunmuştur. Hatta bu amaçla yöneticilerin tüm etik kurallarından bağımsız olarak bir takım siyasal yasaları kabul etmesinin gerekli olduğunu da düşünmüştür.

Etik kurallarının hiçe sayılması sebebiyle Makyavelizm’e olumsuz bakılmaktadır. Hatta hedefe varmak için hiçbir kural tanımayan, her türlü yolu uygun gören politikalar için de Makyavelizm tabiri kullanılmaktadır. Buradan hareketle Machiavelli’in etik/erdem ve değer dünyasından ayırdığı siyaset biçimi gerçeği olduğu gibi yansıtmamaktadır denebilir. Pragmatist ve hatta emperyalist politikaların Makyavelizm düşüncesini yayılmasında önemli bir yer tuttuğu bilinmektedir.