...
"Sürekli olarak, erkek, karısıyla birleşmeye yönlendirilir, her cinsel birleşim, denir ki, İnsan-ı Kamil ve onun dişil karşılığının tekrar kavuşmasına yardım edecektir. Makrokozmik birleşim, kozmik tekrar kavuşumu simgeler ve bu, Tanrı-İnsan ve onun dişisinin, Shekhinah'ın (Blake'in Kudüs'ü) cinsel birleşimi ile mükemmelen hayata geçebilir." [128]
Ayak başparmağının Kabalistik ve Tantrik anlamlarının paralelliği, Swedenborg'un günlüklerindeki ve Blake'in Milton'ındaki iki karanlık pasajı da aydınlatır. Blake, Milton'ı tamamlamak üzere olduğu sıralarda (1809-10) Kabalistik meditasyon uygulayıp Hindu mitolojisi ve sanatını çalışırken Swedenborg'a olan ilgisini korumaktaydı. [129]
Don Karr'a göre, bazı Kabalistik-Yogik metodlar, başparmağı cinsel ve ruhsal işlevlerle
bağlantılandırır:
"Cinselliğin merkezi, ajna çakra'da veya Kabalistik hiah'ta yeralır. Bu, aba ve aima'nın birleştikleri derecedir. Bu merkezin iki görünümü vardır, bunlar hipofiz bezine ve endokrin bezine bağlanır. Akupunktur ve Refleksoloji geleneklerinde, başparmak bu iki bezi kontrol edecek noktaları içerir. Ajna çakra üçüncü gözdür, bu yüzden de ruhsal işlev onundur, bazıları tüm bu vizyonların sadece burada kaynak bulduğunu düşünse de, vishuda tarafından "görülmek", boğaz çakraya da ait bir işlevdir ve bu da Kabalistik adıyla neshama'dır." [130]
Blake, Milton'un ruhunun "sol ayak bileğin üzerine kapanırken" inişini portrelediğinde, Swedenborg'un en garip "Kabalistik" sahnelerinden birine gönderme yapıyordu.
Spiritual Diary'de bir pasajda, ki bu pasaj New Church'dekiler tarafından Latince aslıyla bırakılmıştı, Swedenborg, Londra'daki Moravyalı ve/veya Yahudi bir grubun gizli seks ritüellerini anlatıyordu:
"Gördüğüm şey bu insanların ahlaksız aşklarının nasıl bir şey olduğu, ne gibi kirli hesaplarla (spurcis ratiociniis) desteklendiğiydi (confirmant), üreme organlarının olduğu bölgelerde duyumların başlamasıyla; önce kasıktaki küçük bezlere (glandulas inquinales), ardından karından başlayarak, kasıklara doğru masaj yaparak; daha sonra hissin üreme organının kendisinde harekete geçirilmesiyle ve testislere (bulbo) ve aynı zamanda sol ayağın başparmağına doğru kaydırılmasıyla; ve sol ayağın tabanında ama özellikle sol ayağın başparmağının tırnağında kuvvetli bir yanma hissi yoluyla, ki bu uzun vadede testislerde (bulbum) de aynı yanma hissinin başlamasına neden oluyordu. Testisler ısınıyordu. Bu yollarla kendilerini, kirli hesaplarla daha bir cesaretlendiriyor (confirmarint) ve bu yolda ilerliyorlardı; tabii ki doğal şeylerin en büyüğü, bu sol ayak başparmak tırnağındaki yanma ile görülüyordu; daha sonra aynı yanmayı idrar yolunda hissederek, ki bu da bu şeylerin kirli idrar kesesine ait olduğunun işaretiydi. Sonunda partnerlerini alçaltarak ve karılarını, her birinin üzerine idrarını boşaltmakta serbest olduğu sidik torbaları olarak kullanarak kokuşmuş aşkları sürüyordu. Partnerlerinden bu derece nefret ediyor, onları bu derece hor görüyorlardı, aşk ve tüm bir dişi cinsinden zaten nefret etmektelerdi. Sonuç olarak, aşkları bir başka kanala akabiliyor ve yaşamları belki hyemis bir yaşama dönüşebiliyordu, tabii ahlaksızca." [131]
Latince araştırmacısı Shaw-Smith'in gözlemi bu pasajda geçenlerin (confirmant sözcüğünün sık sık yinelenmesi dolayısıyla) bir çeşit cinsel sağaltıma veya gençleştirmeye işaret ettiğidir, her ne kadar Swedenborg bunun olası sonuçlarını aşağılasa da. Tasvirinin garipliğine rağmen, Swedenborg, Judaik Yoga veya Tantrik Kabala'nın gizemlerine vakıf olduğunu açıkça göstermiştir. Wolfson'a göre Zohar "bilgiye vakıf olan ve uyluklarından ayaklarına kadar olan mesafeyi ölçü birimleri ile ölçebilen kişi", Yahudilerin şeytani gücün ayaklarındaki tuzaktan kurtulacağı Mesihì ana tanıklık edebilecektir. [132] Bu "ölçüm" ve "hesaplamalar", Swedenborg'un "spurcis ratiociniis" veya kirli hesaplar olarak aşağıladığı İbrani harflerinin ve sayılarının (gematria/remil) psikoseksüel kombinasyonlarını da içerir.
Swedenborg'un da önceden belirttiği gibi, sperm akışının kontrolü, erotik trans için hayatidir. Tantristlere göre, göbek altındaki bölgeye yapılacak ritüel masaj, vücutta hareket ettikçe şiddetli ateş hissine neden olan bilgelik yılanını (kundalini) uyandırır. [133] Swedenborg aynı zamanda "bele ve üreme organları bölgesine ait olan" göbekten gövdeye soluk alma hareketini de açıklamıştır. [134] Yükselme duygusu hızlandıkça, Yogi, nefes akışını, onda biten sinirin tüm bir bedenin döngüsel değişimlerini ve ritmlerini kontrol ettiği ayak başparmağına masaj yaparak değiştirir. Boşalma anında, usta uygulayıcı, anüs ve cinsel organ arasındaki bölgeye baskı yapar ve spermin akışını idrar yoluna saptırır. Bu yön değiştirme hareketi (ki "sol el yolu" Tantrizmindeki en önemli tekniktir) ve sperm idrar kesesine hapsedilirken "sıvıların idrar kesesinden dışarı pompalanıp kesenin temizlenmesini" içerir. Tantrik ustalar arasında bile, başarı oranı düşüktür. [135] Moravyalı neofitlerin karılarını sidik torbaları olarak kullanmalarına şaşmamalı! Ne var ki, eğe bu ritüeller başarılabilirse, gençleşme ve uzun ömür verdiği söylenir.
Swedenborg Ekim 1748'de bu pasajı yazdığı sıralarda, ilgisi Yahudi ve Moravyalı ruhsal seks gizleri ve bunların daha liberten dallarındaki suçları arasında bölünmüştü. Idel'e göre (Falk, Eibeschütz ve Frank'ın daha radikal müritlerinin de içinde olduğu) bazı Sabetaycılar, "orjiastik uygulamaları", Yeni Aeon'un via mystica'sına (mistik yol) dönüştürmüşlerdi. [136] Bir başka pasajda Swedenborg, benzer fakat tersine çevrilmiş imgelemi, duyusal ve görüsel başarılar elde edememiş "insan müsveddeleri" için kullanıyordu: "Bir zaman için, ayak tabanımdan ayağın kendisine, ve daha yukarı, dize, hatta bele doğru çıkan acımasız bir soğuk hissettim" [137] Bu tasvirlerin (ve diğer, yokedilmiş yazıların) Blake'e, Londra'daki İsveçliler tarafından gösterilmiş olması muhtemeldi. [138] 1790'da Nordenskjöld, Blake'in komşusu ve arkadaşı olan J.A. Tulk'a, yayınlanmamış ruhsal günlüğün 180 sayfalık bir bölümünü vermişti. Eastcheaper'dakiler ve Universalistler arasındaki zıtlaşmayı sona erdirmeyi uman gizemci ortakları Benedict Chastanier, 1790-91 yılları arasında bu günlükten pasajlar kopyalamıştı.
Blake, Milton'a onun püriten kadın düşmanlığının bir hata olduğunu göstermeye kalkıştığında, Milton'ın hatasını düzeltmek için onu sindirmesi gerektiğini biliyordu. Swedenborg, dünyevi adamın dünyadaki haliyle ayak arasındaki bağı ortaya koyan geleneksel Kabalistik sembolizmi kullanmış da olsa, aşk yoluyla herşeyin iyileştirilip yeniden yapılandırılabileceğini iddia etmişti. [139] Blake, bu "karşıt" dinamikleri, Milton'ın ruhunun kendi ayağına girerken tasvir edişinde kullandı:
"Böylece Milton'ın gölgesi çakıldı, Zaman ve Uzayın Denizine, şimşekler gürleyerek..
Önce onu dorukta gördüm, düşmüş bir yıldız olarak,
Dikine alçalan, kırlangıç gibi süratli
Ve bileğimin üzerine kıvrılan sol ayağımdan, oradan girdi içeriye;
Ama sol ayağımdan dağılan kara bulut dağıldı tüm Avrupa'nın üzerine [140]
Spector, Milton'ın ruhunun Blake'in sol ayağından girişini, psişik ve kozmik cinsel yeniden kavuşumu mümkün kılacak, fedakarca ama aynı zamanda kurtarıcı bir cisimleştirme edimi olarak tanımlar. [141]
Cinsel enerjinin ayak tabanından tırnağa tırmandığını söyleyen Swedenborg gibi, Blake de, Milton'ın ruhunun, "parmakları tutan ve onlara eklemli beş uzun kemik"ten hemen önce ayak yüzeyindeki tek boşluk olan bilekten girdiğini vurguluyordu. [142] Zohar'da, parmaklar ve ayak "aşağıdaki taçlar" olarak düşünülüyor, kötülüğün sol alemine ait kabul ediliyorlardı; onların eril ve dişil potansiyelleri onlarda "yüce vücudun anıştırıldığını" düşünen ve onlarla birleşmeyi isteyen Kabala öğrencisini yanıltmayı arzulardı. [143] Milton'ın ruhu Blake'in ayağına girince, "oradan çıkan siyah bir bulut Avrupa'ya dağılmıştı". Ne var ki görüş anı, görüsel ve cinsel vecde teslim oluşun anıydı. A kopyasında, Blake kendini, bedenine doğru kalkmış, karaltılmış veya karalanmış bir penisle çıplak olarak resmetmişti. [144] Merak edilesi olan, ayak bileğinin ve başparmağının bulbum'unda (testislerinde) bir yanmaya yol açıp açmadığıdır! Blake'in kendisinin veya onun tedbirli varislerinin, ardıl kopyalara iç çamaşırları eklemiş olması orijinal baskının bazı görenler tarafından rahatsız edici bulunmuş olmasına kanıttır.
Bu erken dönem kopyada ereksiyonun hafifçe silinmiş olduğu görülebilir.
Blake, "Milton'ın ayağa girişini" tekrar tasvir ettiğinde ve onu Büyük İnsan'ın (İnsan-ı Kamil) gizemlerine dahil ettiğinde, Kabalistik literatürden daha derince faydalanmış olabilir. Bu mistik anda:
"Tüm bir Sebzeler Dünyası sol ayağımda belirdi
Parlak bir sandal olarak, ölümsüzleştirilmiş değerli taşlar ve altınla
Eğildim ve ayağıma geçirdim onu ebediyete doğru yürümek için" [145]
Wolfson'a göre Zohar'da:
"...sandal dişiyi ve ayak erkeği, yani, fallusu temsil eder. Sembollerin anlamı iki yüzlüdür. Dünyevi gerçeklere ve bunların Tanrısal alemdeki yansımalarına işaret ederler, sandal Shekhinah'ı ve ayak Yesod'u sembolize eder." [146]
Böylece, sandal Blake-Milton'ın ayağına geçince, kusurlu dünyevi evlilik ıslah edilmiş ve kozmik evlilik kusursuzlaştırılmış olur. Böyle bir açıklama modern okuyucuya abartılı görünebilir ama Blake'in, Kabalistik-Yogik simgelem ve psiko-seksüel teknikler konusunda usta olan -özellikle Swedenborg'cu Masonlar- birçok dostu ve tanıdığı vardır.
Blake, "Aşkın bakışı telaşlı / Çünkü içi ateşle dolmuş" demiş olsa da, karısının "zavallı soluk acınası şekli"ne merhamet duymayı zamanla öğrenmiştir. [147] Aynı zamanda ona vizyonlar elde etmeyi de öğretmiş ve ender anlarda çift "tatlı bir vecdì transı" da paylaşmışlardır - "Halka halka kucaklayışlar sarar vücudu, baştan ayaklara dek/ Ve gizli bir Saraya giren gösterişli başrahip edasıyla da değil" [148]
Kabalacıların öğretisi de, "ayaklar ayaklara eriştiğinde" kutsal fallus'un (Yesod) dişil tezahürü (Shekhinah) ile birleşiminin mükemmelleştiğidir. [149]
Zinzendorf'u, Swedenborg'u ve Falk'u ihya edecek şiirsel dizelerde Blake antik cinselliğin giz örtüsünü de aralar:
"Beulah'da dişi Çadır'ı serbest bırakır; erkek kadının Kerubik meleklerinin arasından büyüklüğüyle girer; ve onunla bir olur." [150]
Ev kadını omuzlarına binmiş olan Cherubim'i birleştirme ve Tanrı'yla kavuşma sorumluluğunun yüküyle Bayan Blake'in ağladığına hiç şüphe yok!
Kaynaklar
1) Alexander Gilchrist, Life of William Blake, ed. Ruthven Todd (l863; rev. ed. 1880; rpt.
Londra: J.M. Dent, l942), 314-15.
2) ibid., 127.
3) Algernon Charles Swinburne, William Blake: A Critical Essay (1868; rpt. New York:
Benjamin Blom, l967), 14.
4) Edwin Ellis ve William Butler Yeats, eds., The Works of William Blake (Londra:
Quaritch, l893), I, 42.
5) ibid., I, 43.
6) Arthur Symons, William Blake (Londra: Archibald Constable, l907), 74-75.
Ekler bölümüne Symons, Robinson'un günlüğündeki Blake çizimlerini iliştirmiştir.
7) Nancy Bogen, "The Problem of Blake's Early Religion," The Personalist, 49 (l968),
509, 517. Bogen, David Erdman'ın "Blake's Early Swedenborgianism: A Twentieth-century Legend"
Comparative Literature, V (l953) 247-57) başlıklı makalesinde uyandırdığı kuşkuları ele
almaktadır. Ne var ki, Blake'in Swedenborg'cu temalar içeren erken dönem çizimlerinin
ortaya çıkması ile geleneksel düşünce tekrar güç kazanmıştır.
Bkz. Abraham Reincke, A Register of Members of the Moravian Church (Bethlehem:
H.T. Clauder, l873), 11-12, 18.
9) Keri Davies, "William Blake's Mother: A New Identification," Blake: An Illustrated
Quarterly (henüz yayınlanmadı). Daves, E.P. Thompson'un 'Muggleton bağlantısı'
iddiasını ikna edici bir biçimde çürütmüştür. Blake'in aile geçmişi üzerindeki araştırmalarına
derinlik verdikçe, Daves, ailenin bağlantısının Moravyalılarla olduğu fikrini daha akla yatkın
bulmuştur - bu iddia henüz kişiler tarafından doğrulanmamış da olsa. Muhtemelen 1743
listesindeki Bay ve Bayan Parker, daha sonraları Blake'in iş ortağı olacak James Parker'ın
anne ve babasıdır.
10) Bogen, "Problem," 517. Thomas Wright'ın, Life of William Blake
(Londra: Olney Bucks, l929), I, 2; kitabında Moravyalılarla ilgili açtığı tartışmada
dayandığı kaynak Muir'dir. Ayrıca bks. Margaret Lowry Windows of the Morning
(New Haven: Yale UP, l940), 14-15.
11) Erich Beyreuther, "Zinzendorf und das Judentum," Judaica, l9 (l963), l93-246; Markus
Schoop, "Zum Gespräch Zinzendorfs mit Israel" Reformatio, 16 (l967), 258-65.
12) Jack Lindsay, William Blake: His Life and Work (Londra: Constable, l978), 3-5.
13) Bkz.Raphael Patai, The Hebrew Goddess (New York: Ktav, l967), 101-03, 120-22.
14) Jerusalem sayfa 21, l. 21; The Complete Poetry and Prose of William Blake'den rev. ed.
David Erdman ve Harold Bloom tarafından (New York: Doubleday, l988),
166. [Burada Blake'e refere edildi, CPP].
15) Bkz. David Biale - Eros and the Jews'den
"Sexuality and Spirituality in the Kabbalah" bölümü (New York: Basic Books, l992), 101-20.
16) Bkz. Elliot Wolfson,
People of the Body: Jews and Judaism from an Embodied Perspective'den
"Images of God's Feet: Some Obervations on the Divine Body in Judaism,"
başlıklı bölüm ed. Howard Eilberg-Schwartz (Albany: State University of New York, l992), 162.
17) Robinson'un günlüğünden alıntılar için Nineteenth-century Accounts of William
Blake ed. J.A. Wittreich (Gainesville: Scholar's Facsimiles and Reprints, l970), 65, 89,
296.
18) Arthur E. Waite, A New Encyclopedia of Freemasonry (London: William Ryder, l921) 194
Zinzendorf ve Alman ve İsveç Moravyalılar'ın Jacobit Framasonlarla işbirliği, onların Londra ve
Hannover'de Britanya Hükümeti tarafından izlenmelerine yol açmıştır. Zinzendorf'un seksüel-Masonik
ritüellerinin heyecan verici ama bir o kadar da eksik bir kaydı için Bkz. Tim O'Neill,
"Secret and Suppressed: Banned Ideas and Hidden History" içinde
"The Erotic Freemasonry of Count Nicholas von Zinzendorf," 103-08 [ed. Jim
Keith (Feral House, l993)] Ron Heisler'e bu makaleyi bana gönderdiği için müteşekkirim.
19) Daniel Benham, Memoirs of James Hutton (Londra: Hamilton, Adams, and Co., l856)
Zinzendorf'un "règle du secret, disciplini arcani" tabiri için bkz. Pierre Deghaye, La
Doctrine Esotérique de Zinzendorf (1700-1760) (Paris: Klincksieck, l969).
20) Benzerlikler için bkz. Lowry, Windows... 14-15.
21) Benham, Memoirs, 118.
22) Henry Rimius, A Candid Narrative of the Rise and Progress of the Herrnhutters
(Londra: A. Linde, l753), I, 9-10; II, 3, 19-22, 36, 77, 80.
23) Wittreich, Nineteenth-Century Accounts, 100.
24) Rimius, Candid Narrative, II, 3, 60, 64.
25) ibid., II, 56-57, 63-65; Appendix, xix-xx.
26) William Blake, The Four Zoas, editörler:. David Erdman ve Cettina Magno (Lewisburg:
Bucknell UP, l987), 158; resim açıklaması: Peter Ackroyd, Blake: A Biography
(New York: Alfred Knopf, l996), 281.
27) Şu anda Swedenborg'un Masonik ve politik bir biyografisi üzerine çalışmaktayım.
Swedenborg'un Jakobitlerle, Yahudilerle, Moravyalılarla ve Masonlarla olan
bağlantıları üzerine daha fazla bilgi şu makalelerimde bulunabilir:
"Swedenborg, Jacobitism, and Freemasonry,", Swedenborg
and His Influence içinde, ed. Erland Brock (Bryn Athyn: Academy of New Church, l988), 359-
79; "Yeats and the Unknown Superiors: Swedenborg, Falk, and Cagliostro," Secret
Texts: The Literature of Secret Societies içinde, eds. Marie Mulvey Roberts and Hugh Ormsby-
Lennon (New York: AMS, l995), 114-68;
"Swedenborg's Travels: New Documents Raise New Questions,"
Swedenborg Society Annual Report içinde (London, l998), 35-45; ve
"Emanuel Swedenborg: Deciphering the Codes of a Celestial and Terrestrial
Intelligencer," Rending the Veil: Concealment and Secrecy in the History of Religions içinde
ed. Elliot Wolfson (New York: Seven Bridges, 1999), 177-208.
28) Swedenborg'un Uppsala'daki muhtemelen İbrani rehberi Rabbi Johan Kemper için
bkz. "Leibniz, Benzelius, and Swedenborg: the Kabbalistic Roots of Swedish
Illuminism," Leibniz, Mysticism, and Religion, içinde eds. A.P. Coudert, R.H. Popkin, and
G.M. Weiner (Dordrecht: Kluwer, l998), 84-106. Also, Elliot Wolfson, "Messianism in
the Christian Kabbalah of Johann Kemper," Jewish Messianism in the Early Modern
Period içinde, eds. Matt Goldish and R.H. Popkin (Dordrecht: Kluwer, forthcoming).
29) Wittreich, Nineteenth-century Accounts, 269-70.
30) Gershom Scholem, Kabbalah (New York: Quadrangle/New York Times Book Co.,
l974), 272-74.
31) Marriage of Heaven and Hell, resim 3; Blake, CPP, 34.
32) Scholem, Kabbalah, 204.
33) Beyreuther, "Zinzendorf," 240.
34) Metresler için bkz.William White, Emanuel Swedenborg: His Life and Writings,
2nd. rev. ed. (London: Simpkin-Marshall, l868), 53, 92.
Journal of Dreams'i 1859'da yayınlayan G.E. Klemming'e göre, Swedenborg, gençliğinden
1744'e kadar "karşı cinsle ilişkiler açısından düzensiz bir yaşam" yaşamıştı. "Bu şimdiye dek
herkes tarafından bilinmiyordu, ama gerçek, İsveç'teki yaşlı ve üst dereceli ustalar tarafından usulca
yayıldı." C.T. Odhner, "Swedenborg's Dreams or Diary of l744," New Church Life (l914), 391.
35) Swedenborg mastürbasyon, evlilikte cinsellik ve cinsel hastalıklar konusunda
grafik açıklamalarla dolu çeşitli kaynaklara sahipti (anonim Onania, Venette'inThe Pleasures
of Conjugal Love Explained'i ve Astruc'ün A Treatise of the Venereal Disease'i gibi) bkz.
Emanuelis Swedenborgii, Catalogus Bibliotheca, ed. Alfred Stroh (Holmiae, l907), 14-15.
36) Emanuel Swedenborg, Journal of Dreams, çev. J.J.G. Wilkinson, ed. Guy
Woofenden (New York: Swedenborg Foundation, l986), #200.
37) ibid., #111-12.
38) Emanuel Swedenborg, The Generative Organs, çev. J.J. Garth Wilkinson (Londra:
W. Newberry, l852), 20-21.
Swedenborg, Winslow'dan, Heister'den ve Boerhaave'den alıntılar yapar.
The Animal Kingdom'da, bu bölümü bitirdiğini yazmış olsa da, hiçbir açıklama yapmaksızın
bu bölümün yayınlanmamasına karar vermiştir. Elyazması daha sonraları Blake'in
Swedenborg'cu dostları tarafından incelenmiştir.
39) ibid., 25, 28.
40) Genital soluklanma için, bkz. Emanuel Swedenborg, The Spiritual Diary, çev. George
Bush and James Buss (Londra: James Speirs, 1889), #3325.
Cremaster kasının seksüel-görüsel süreçteki rolü için bkz. Emanuel Swedenborg,
The Delights of Wisdom Concerning Conjugial Love, çev. Alfred Acton
(1768; Londra: Swedenborg Society,
l970), #107.
41) The French Revolution (1791), pl 10, l. 185; Blake, CPP, 294.
Blake, Fransız Framasonluğunun Grand Master'ı, Falk'ın ve
Swedenborg'un genitl soluklanma tekniklerinin bir öğrencisi olan Orleans Dükü'nü,
Mesmerik-Masonik bir ritüel yaparken portrelemiştir.
42) Swedenborg, Journal of Dreams, #260; White, Swedenborg, 131-33.
43) J. Wittreich, Nineteenth-century Accounts, 62.
44) Moshe Idel, in The Jewish Family: Metaphor and Memory (Oxford: Oxford UP, l989),
200 içindeki "Sexual Metaphors and Practice in the Kabbalah,"
45) Swedenborg, Journal of Dreams, #87-88
46) Maggid'in psikolojik yansıması için bkz Josephn Dan, "Maggid", Encyclopedia Judaica
içinde; ayrıca bkz Elliot Wolfson, Perspectives on Jewish Thought and Mysticism ed.
A.L. Ivry, E.R. Wolfson, A. Arkush (Amsterdam:Harwood Academic, l998), 347-48. içinde
"Mystical Rationalization of the Commandments in the Prophetic Kabbalah of Abraham Abulafia,"
47) Blake ve Swedenborg'un Gnostisizm ile ilgisi için bkz. Gnosis and Hermeticism,
R. van den Broek and W. Hanegraaff, eds., (SUNY: 1998), 269-310. içinde
Jos van Meurs, "William Blake and His Gnostic Myths,"
48) Swedenborg, Spiritual Diary, #6061.
49) ibid., #4989-92. Scholem'e göre, Abraham Abulafia'nın Kabalistik
tezi "The Lights of the Intellect", "Yoga üzerine Judaize edilmiş bir inceleme"dir. bkz.
Scholem, Major Trends in Jewish Mysticism (New York: Schocken, l954), 139.
50) Swedenborg, Catalogus, 8; La Crequinière'in eserleri Fransızca'dan İngilizce'ye,
radikal Rosicrucian'lar ve Framasonlarla olan dostluğu sayesinde bu gizli örgütlerde
La Crequinière'in teorilerine ilgi duyulmasını sağlayan John Toland tarafından çevrilmiştir.
51) Bkz. Anders Hallengren, "The Secret of Great Tartary," Arcana, I (l994), 35-54.
52) Swedenborg, Spiritual Diary, #6077; bkz. Philip John Strahlenberg, An Historical-
Geographical Description of the North and Eastern Part of Europe and Asia (Londra:
W. Innis and R. Manby, l736), 75-96.
53) Royal Society kayıtları, Swedenborg'un 1740 ve 1744-45 yıllarında
Mason bilimadamları olan J.T. Desaguliers, Martin Folkes, Hans Sloane ve
Cromwell Mortimer ile tanışıklığını ele verir. Swedenborg biyografimde, bu bağlantıları
Britanyalı bilimadamları, hekimler ve yazarların (Theobald, Stuart, Hampe, Smith,
Marchant, Morton, Woulfe, vs) oluşturduğu, Swedenborg'un Hermetic, Rosicrucian ve
Kabalistik ilgilerini paylaşan bir gizli şebeke ile birlikte ele alacağım.
54) Royal Society Journal Book, XVII, ff. 369, 374, 376 (Şubat-Mart l745).
55) Bkz. James Parsons, A Mechanical and Critical Enquiry into the Nature of
Hermaphroditism (Londra, l741), xxiii, xlix; ayrıca bkz. Gynaicopathologicus (l741) ve
Description of the Human Urinary Bladder (l741).
56) James Parsons, The Remains of Japhet; Being Historical Inquiries into the Affinity and
Origins of European Languages (l767; facs. rpt. Meston: Scolar Press, l968), 184-218,
397-98. Parsons, Kelt ve İskandinav dillerinin antik İbrani ve Tatar dillerinden geldiğini savunur,
James Macpherson'un Ossian epiklerinin çevirilerine hayrandır ve muhtemelen Swedenborg'a
Macpherson'u Fransızca'ya çeviren isim olan Marquis de St. Simon ile 1768'de görüşme fikrini
veren de Parsons'dır.
57) Swedenborg, Spiritual Diary, #6067.
Swedenborg'un meditatif nefes kontrolü ve Asya Yogası arasındaki benzerlikler için bkz.
D. Gopaul Chetty, New Light upon Indian Philosophy, or Swedenborg and Saiva Siddhanta
(Londra: J.M. Dent, l923), 125-46; içindeki "Was Swedenborg a Yogi?" bölümü
Ayrıca bkz. Stephen Larsen Swedenborg: The Continuing Vision, ed. Robin Larsen (New
York: Swedenborg Foundation, l988), 192-206. içindeki "Swedenborg and the
Visionary Tradition"
58) Çin orijinli bir ön-Kabala fikri, Écossais (İskoç) ve İsveç Framasonluğu üzerinde
büyük etkisi olan Chevalier Andrew Michael Ramsay tarafından savunulmuştur. bkz.
[A.M. Ramsay], The Philosophical Principles of Natural and Revealed
Religion (Glasgow: Robert Foulis, l748-49), II, 173-85, 304, 356, 537-38.
Onsekizinci yüzyıl Tantrik ve Masonik ezoterik uygulamalarının bir karşılaştırması için bkz.
Numen, 44 (1997), 1-38. içindeki Hugh Urban, "Elitism and Esotericism:
Strategies of Secrecy and Power in South Indian Tantra and French Freemasonry,"
59) Jerusalem, resim 58; Blake, CPP, 207-208. Blake, Swedenborg'un en Masonik eseri
olan ve Tataristan'da saklanan ön-Judaik "Kayıp Yasa" üzerine bir bölüm de içeren (#278)
True Christian Religion'ın (Londra, 1781) İngilizce çevirisini okumuştur. Ayrıca Blake'in
Spiritual Diary'den pasajlar görmüş olması muhtemeldir.
60) W.B. Yeats, "The Mandukya Upanishad" (l935), Essays and Introductions (New York:
Collier, l968), 484.
61) Swedenborg, Spiritual Diary, #4408.
62) Idel, "Sexual Metaphors," 205-06.
63) Swedenborg, Journal of Dreams, #171-72.
64) Swedenborg, Conjugial Love, #146.
65) Bkz. Michael Volin & Nancy Phelan, Sex and Yoga (Londra: Pelham Books, l967),
63-64; George Feuerstein, Tantra: The Path of Ecstasy (Boston: Shambhala, l998), 134-
38, 232-49.
66) The Manuals of the Immortals (Ölümsüzlerin Kitapları) isimli Çin yazıtlarında usta,
"anüs'ün önünde, testislerin arkasında bulunan noktaya iki parmağı ile baskı yaparak
ve aynı zamanda, akciğerlerde hiç kalmayacak şekilde nefesini ağzından tümüyle vererek"
"spermin beyni beslemesini" sağlayabilir. Sperm bu şekilde geri çekilecek ve
beyne doğru tırmanacaktır. Bkz. Fan Fu Ruan Sex in China (New York: Plenum, l991), 6263.
67) Swedenborg, Conjugial Love, #108.
68) ibid., #374.
69) Ruan, Sex in China, 60-68.
70) Urban, "Elitism," 34n.22. Kitapta, (bir gizli-Yahudi Mason, Kabalist
ve Swedenborg'un çağdaşı olan) Martinez de Pasqually'nin, Fransa'daki bazı Écossais
(İskoç) localarına girmiş gizli gelenekleri öğrenmek için Çin'e yolculuk yaptığı rivayeti geçiyor.
Bkz. Edmund Mazet Modern Esoteric Spirituality, ed. Antoine Faivre
(New York: Crossroad, l993), 256. içindeki "Freemasonry and Esoterism".
71) Dünyevi ve göksel cinsel ritüelin yoğun ruhsallığı ve saf güzelliği için bkz.
Patai, Hebrew Goddess, 195, 268.
72) Swedenborg, Conjugial Love, #144
73) ibid., #44.
74) Swedenborg'un melekleşmiş insanlarının Kabalistik orijini için bkz. Moshe Idel,
Studies in Jewish Mysticism Presented to Isaiah Tishby (Kudüs, l984), 66n.251.
içindeki "The World of Angels in Human Form" [İbranice]. Melekleşme süreci için
bkz. Elliot Wolfson History of Religions (yayınlanacak sayı) içindeki "Tiqqun ha-Shekhinah:
Redemption and the Overcoming of Gender Dimorphism in the Messianic Kabbalah
of Moses Hayyim Luzzatto". Kanımca, Swedenborg, 1740'ların başında Luzzatto'nun
Kabalacılığından etkilenmiştir.
75) Swedenborg, Conjugial Love, #210.
76) ibid., #310.
77) ibid., #55.
78 Emanuel Swedenborg, Letters and Memorials of Emanuel Swedenborg, çev. Alfred
Acton (Bryn Athyn: Swedenborgi Scientific Association, l948), II, 715. Gizli-Yahudi
Rosicrucian Martinez de Pasqually ve onun öğrencilerinin seks majisi uygulamaları için
bkz. Karl Frick, Die Erleuchteten (Graz, 1975), 532-33. Bazı Fransız Masonik tarihçilerin
iddiası Swedenborg'un Pasqually'i kendi Masonik sistemine inisiye ettiği yönündedir. Bkz.
Reghellini de Scio, La Maçonnerie considerèe comme le resultat des Religions
Egyptiénne, Juive et Chrêtien (Paris, l822-29), II, 436; Papus [Gerard Encausse],
Martinésisme, Willermosisme, Martinisme, et Franc-Maçonnerie (Paris: Chamuel,
1899), 6. Pasqually'nin ezoterik sanatlar öğrenmenin peşinde Çin'e yolculuk ettiği bilinmektedir.
79) Michal Oron, Mysticism, Magic and Kabbalah in Ashkenazic Judaism, eds.
Karl Grözinger and Joseph Dan (Berlin and New York: Walter de Gruyter, l995),
243-56. içindeki "Dr. Samuel Jacob Falk and the Eibeschuetz-Emden Controversy,".
Tel Aviv Üniversitesi'nden Profesör Oron, Falk'ın ve onun uşağı Hirsch Kalisch'in günlüklerinin
İbranice ve İngilizce edisyonlarını yayınlayacaktır.
80) Gravür Erich Lindner, The Royal Art Illustrated'de [çev. Arthur
Lindsay (Graz: Akademische Drück, l976), 147.] basılmıştır. Orijinali Londra'da
Freemasons' Hall'dadır. The Royal Order of Heredom, Ramsey'in Çin-Yahudi Kabalacılığı
teorilerini almıştır.
81) Swedenborg, Conjugial Love, #56, 76.
82) John Shaftesley, "Jews in English Regular Freemasonry, 1717-1860," Transactions of
Jewish Historical Society of England, 15 (l973-75), 158.
83) Christopher Haffner, "Eastern Masonic Frontiers Before the Union," Ars Quatuor
Coronatorum, 104 (l991), 6-9.
84) Bkz. makalem "The Secret Masonic History of Blake's Swedenborg Society," Blake:
An Illustrated Quarterly, 26 (l992), 40-50.
85) Cosway için, bkz. Stephen Lloyd, "The Life and Art of Richard Cosway, R.A. (1742-
1821) and Maria Cosway (1760-1838)," Ph.D. Tezi: Oxford University, l995; ayrıca
Richard and Maria Cosway: Regency Artists of Taste and Fashion (Edinburgh: Scottish
National Portrait Gallery, l995).
86) Çalışmaları Cosway ve Blake tarafından yakından takip edilen gravür ustası James Gillray de
Moravyalı bir geçmişe sahiptir; politik açıdan muhafazakar kanada kaymadan önce, "Modern" Masonik
üyeliğini Cagliostro ve bazı Swedenborg'cular tarafından ziyaret edilen "Antik" Masonları
ortaya çıkartmakta kullanmıştır. Bkz. he Works of James Gillray, ed.
Thomas Wright (rpt. Londra, l968), resim 37; Ayrıca bkz. makalem "William Blake and the
Promiscuous Baboons: A Cagliostroan Séance Gone Awry," British Journal for
Eighteenth-Century Studies, 18 (l995), 187.
87) Modern Büyük Loca, Antik (İskoç Riti) sisteminin üyelerini "çizgidışı" Masonlar olarak
kabul etmiştir. Antik sistem, Jakobit Framasonluğunun bir koludur ve
Hanover Kraliyet meclisine ve Walpole ve Pitt hükümetlerine karşı olan
uluslararası üyeleri kendine çekmiştir. 1749'da, Blake'in babası
oyunu Kraliyet meclisine karşı, "Westminster Bağımsızları"nın muhafazakar adayına kullanmıştır.
bkz. Davies, "William Blake's Mother." Jacobitism and the English People içinde
(Cambridge UP, l988), p. 230. Paul Monod, Westminster Seçmen Meclisi'nin 1749 yıllarında
tam bir "Jacobitler Klübü haline gelmiş olabileceğini" iddia eder. Destekçilerin içinde,
muhalif duruşlarını Stuart'a bağlılktan daha öteye götürenler de vardır. James Blake ismi
Antik Masonlar arasında 38 no'lu locanın 1757 tarihli Atholl Kayıtları'nda gözükür (Kaynak: Framasonlar
Locası, Londra). Bu Masonik ayrılık, Blake ve onun sanatçı çevresindeki dostlarını, kendilerine
"Antikler" demek konusunda esinlemiş olabilir.
88) Registers in Freemasons' Hall, London.
89) Jan Häll, I Swedenborgs Labyrint: Swedenborgarnas Liv och Tänkande (Stockholm:
Atlantis, l995), 19-21, 87-88, 116-17.
90) Levison'un Sabetaycı ve Swedenborg'cu bağlantıları konusunda daha fazla ayrıntı
Jewish Messianism in the Early Modern Period, [eds. Matt Goldish & Richard Popkin
(Dordrecht: Kluwer, henüz yayınlanmadı)] içindeki "Dr. Samuel Jacob Falk:
A Sabbatian Adventurer in the Masonic Underground"
başlıklı makalemde bulunabilir.
91) Levison'un bilimsel ve teolojik teorileri için bkz. David Ruderman, Jewish Thought
and Scientific Discovery in Early Modern Europe (New Haven: Yale UP, l995), 344-70.
92) John Wright, A Revealed Knowledge of Some Things that Will Speedily be Fulfilled in
the World. Communicated to a Number of Christians, Brought together at Avignon
(Londra, l794), 4; M.L. Danilewicz, "The King of the New Israel: Thaddeus Grabianka,"
Oxford Slavonic Papers, n.s. 1 (l968), 49-73.
93) St. Martin Martinez de Pasqually'nin öğrencisiydi.
94) Tulk'ın babasının isminin James Stuart Tulk olması, ailesinin "muhalif" Jacobit geçmişine kanıttır.
95) Swedenborg, Conjugial Love, #433.
96) Blake, CPP, 606.
97) Morton Paley, "A New Heaven is Begun: William Blake and Swedenborgianism,"
Blake: An Illustrated Quarterly, 12 (l979), 71-72
98) Schuchard, "Secret Masonic History," 49-50.
99) [Augustus Nordenskjöld], Plan for a Free Community Upon the Coast of Africa,
Under the Protection of great Britain; But Entirely Independent of All European Laws
and Government (Londra:Robert Hindmarsh, l789), 34-35.
100) ibid., vi.
101) ibid., x, 31.
102) Blake, içinde Semitik bir Metodist vaizin zina ve fuhuşa karşı çokeşliliği ve cariyeliği
savunduğu Martin Madan'ın tezi Thelypthora'dan (1780) muhtemelen haberdardır. Swedenborg
ve Nordenskjöld gibi Madan da iddiasını Musevi ve Kabalistik kaynaklara dayandırır. Ama yine de,
cariyeliği ruhsallıkla veya bir çeşit "Kullanım" teosofisi ile ilişkilendirmez, bu da bize Blake'in
Thel'inin daha çok Swedenborg'dan etkilenmiş olduğunu gösterir.
103) Thel, resim 6, l.7; Blake, CPP, 6.
104) ibid. resim 3, l. 22; CPP, 5.
105) Tableau, 1790'ın başında Londra'da basılmış ve daha sonra aynı yılın yazı Paris'te sergilenmiştir.
Bkz. Ronny Ambjörnsson, Det okända landet: Tre Studier om Svenska Utopister
(Gidlunds: Druckhaus Köthen, l981), 87, 141n.8.
106) Danilewicz, "King of New Israel," 49-73.
107) John Robison, Proofs of a Conspiracy against all the Religions and Governments of
Europe, carried on in the Secret Meetings of the Freemasons, Illuminati, and Reading
Societies, 4th rev. ed. (Londra: Caldwell and Davis, l798), 470.
Bu baskıda, Robison, III. Gustav suikastine iştirak eden Swedenborg'cu Masonlar konusunda
ayrıntılı bir tablo çiziyor. Ayrıca bkz. makalem "Blake and the Grand Masters: Architects of
Repression or Revolution?," Blake in the Nineties içinde eds. Steve Clark and DavidWorrall,
(Londra: Macmillan, 1999), 187-89, 192-93.
108) Micheline Meillissoux-Le Cerf, Dom Pernety et les Illuminés d'Avignon (Milano:
Arché, l992), 99-101.
109) Grabianka, "Asyalılar"ın varlığını , Sabetaycı inançları, Kont'un milliyetçi ve Siyonist rüyalarını ateşleyen
bazı Polonya Yahudilerinden öğrenmiştir.
110) "Asyalı Kardeşlik"in geçmişi için bkz. Christopher McIntosh, The Rose Cross
and the Age of Reason (Leiden: E.J. Brill, l992), 161-77; Gershom Scholem, Du
Frankism au Jacobinisme (Paris: Le Seul, Gallimard, l981).
Hesse-Cassel Prensi Carl (bir Swedenborg'cu Mason ve "Asyalılar"ın Danimarkalı başıdır)
Londra'daki ve Stockholm'deki Swedenborg toplulukları ile bağlantıdayken
Lambert de Lintot, General Charles Rainsford, ve Ebenezer Sibly
(ki tümü Swedenborg'cu Masonlardır)"Asyalılar" hakkındaki yayınları toplamış ve çevirmişlerdir.
111) Marriage of Heaven and Hell, resim 3; Blake, CPP, 34.
112) Daughters of Albion, resim 7, ll. 1, 22, 25; Blake, CPP, 50.
113) Denis Duckworth, Londra'daki Swedenborg Topluluğu'nun geç dönem kütüphanecisi
beni Tulk'ın Grabianka ile olan işbirliği konusunda bilgilendirdi. Fakat şu anda kayıp sayılan
belgeleri bulması mümkün olmadı.
114) Geoffrey Keynes, "An Unpublished Poem by William Blake," Times Literary
Supplement (14 Eylül l984) içinde, 1021-22; Robert Essick, "William Blake's `The
Phoenix': A Problem in Attribution," Philogical Quarterly içinde 67 (l988), 365-84.
115) "Notebook" (ca. 1793); Blake, CPP, 467.
116) ibid., 496.
117) Ruan, Sex in China, 64; Feuerstein, Tantra, 232-34, 248
118) Andrew Lincoln, Spiritual History: A Reading of Blake's "Vala" or "The Four Zoas"
(Oxford: Clarendon, l995), 57-58.
119) William Blake, Milton: a Poem, ed. Robert Essick & Joseph Viscomi (Blake Trust
and Princeton UP, l993), 27, plate 29.
120) Blake, Four Zoas, 79.
121) Bkz. Richard Payne Knight, An Account of the Remains of the Worship of Priapus
(Londra: T. Spilsbury, l786), 18, 70, 73, 80, 100, 136, 148.
122) Wolfson, "Images," 163, 168.
123) Swedenborg, Spiritual Diary, 5106-07.
124) Omar Garrison, Tantra: The Yoga of Sex (Londra: Academy Editions, l972), 23.
125) Moor, İngiltere'de kaldığı zaman boyunca illüstrasyonları ve açıklamaları üzerinde
çalışmıştır. Bunları da The Hindu Pantheon'da (Londra: Joseph Johnson,1810)
yayınlamıştır. Yogik başparmak ve seksüel-mistik ritlerle ilgisi için bkz. pp. 103, 394, resim
20.
126) S. Ghosh, Original Yoga, 101.
127) Blake, CPP, 372.
128) Sheila Spector, "Blake's Milton as Kabbalistic Vision," Religion and Literature, içinde 25
(l993), l9-33.
129) l809-10 yılları için, bkz. Blake, CPP, 806. Swedenborg, Hinduizm ve Kabalizm' olan ilgisi için
bkz. ibid., 117 (Milton); ibid., 530-31, 546, 548 (Descriptive Catalogue, 1809; ibid., 560
(A Vision of the Last Judgment, 1810-["Eğer Seyirci zihnindeki bu imgelere yoğun düşüncelerinin
Ateş Arabası ile yaklaşıp girebilirse" (Merkabah meditasyonuna referans)]
130) Yogik-Kabalistik teknikleri kendi görüsel resimleri (ki bunların içinde ismi "Dr. Falk Swedenborg'u
Eğitiyor" olan bir tane de vardır) için kullanan Don Karr (Ithaca, New York) ile kişisel bağlantı.
Kabala konusunda geniş bilgi sahibi olan Karr, bu konu üzerine yayınlanmış eserlerden oluşan
bir bibliografyayı düzenlemekte ve ilgili öğrencilere dağıtmaktadır. Tantrik, Kabalistik
ve Masonik semboller ve ritüeller arasındaki paralellikler için ayrıca bkz. Urban,
"Elitism," 11-14, 2023, 34n.22,
131) Swedenborg, Spiritual Diary, #3453. Profesör John Bugge ve Robert Shaw-Smith'e
Latince orijinali tercüme ettikleri için müteşekkirim.
132) Wolfson, "Images," 171-72.
133) Bu açıklamayı Volin ve Phelan'dan alıntıladım, Yoga and Sex, 62-65;
Ruan, Sex in China, 62-63; Garrison, Tantra, 23; Mircea Eliade, Yoga: Immortality and
Freedom, çev. Willard Trask (Princeton: Princeton UP, 1969), 232-33, 246-49.
Bu pasajı ayrıca makalem "Swedenborg: Deciphering the Codes"da inceledim. [204-06].
134) Swedenborg, Spiritual Diary, #3324-25.
135) Vajroli'nin zor tekniği veya dölün geri emilmesi için bkz. Ghosh, Original
Yoga, 66-71; Feurstein, Tantra, 247-48; André Van Lysebeth, Tantra: The Cult of the
Feminine (York Beach: Samuel Weiser, l995), 326-27.
136) Idel, "Sexual Metaphors," 213.
137) Swedenborg, Spiritual Diary, #3550.
138) Londra'daki yayınlanmamış günlüğün akıbeti için bkz. James Hyde, A Bibliography of
the Works of Emanuel Swedenborg (Londra: Swedenborg Society, 1900), #3500 & p.
119. İlk 76 sayfa kayıptır ve Journal of Dreams'in erotik bölümlerini kitaptan çıkartan
varisleri tarafından yok edilmiş olması muhtemeldir. Elyazmasının arasayfasında
"Exerpta ex Diario Spirituali" yazmaktadır - "J.A. Tulk, 1790. The gift of Mr.
Augustus Nordenskjold." (J.A. Tulk, 1790. Bay Augustus Nordenskjold'un armağanı)
Chastanier'nin İngilizce'ye çevirmeyi umduğu elyazması kopyaları şimdi Londra'daki
Swedenborg Topluluğu'ndadır.
139) Emanuel Swedenborg, Dictionary of Correspondences, 3rd. ed. (Boston: Otis Clapp,
1860), 120, 130, 137, 387 ("başparmak").
140) Milton, resim 15; Blake, CPP, 110.
141) Spector, "Blake's Milton" 26.
142) Onsekizinci yüzyıl anatomik açıklamaları için; bkz. "Tarsus", OED.
143) Roy Rosenberg, The Anatomy of God (New York: Ktav, l973), 122-23.
144) David Erdman, The Illuminated Blake (Londra: Oxford UP, 1975), 248; Blake,
Milton, 100.
145) Blake, CPP, 115.
146) Wolfson, "Images," 166-67.
147) Notebook (ca. 1793, 1800-03); Blake, CPP, 474, 477.
148) Jerusalem, resim 69, ll. 43-44; ibid., 223.
149 Wolfson, "Images," 171.
150) Jerusalem, resim 43; Blake, CPP, 193.
www.hermetics.org ‘dan alıntıdır.