İyi akşamlar saygıdeğer site üyeleri. Bu başlıkta ünlü Geç Romantik Dönem bestecilerinden Jean Sibelius'un eserlerindeki müzikal yapıları ve içeriklerini sizlere aktarmak istiyorum. Özellikle neredeyse tüm kuzey ülkelerindeki (Norveç ve Finladiya başta olmak üzere) müziklerde Avrupa ülkelerinin çoğundaki sıcak armonik yapılar (neşeli tını ve hareketlilik) pek fazla bulunmamaktadır. Kuzey ülkelerinden sadece iki tanesi ünlü besteciler çıkarabilmiştir. Bunlardan ilki Norveç Krallığı'ndan Edvard Grieg diğeri ise Finlandiya Cumhuriyet'inden Jean Sibelius'tur.
Özellikle J. Sibelius'un müziği dönem arkadaşı E.Grieg'e göre daha farklı bir yapıdadır. Grieg'in eserlerindeki akıcılık Sibelius'un eserlerinde bulunmaz. Rus İmparatorluğu'nun özellikle Finlandiya üstünde uyguladığı müzikal asimilasyonun tamamı neredeyse J.Sibelius'un eserleri yüzündendir. Eserlerinde sürekli Finlandiya temalarını, şarkılarını ve şiirlerini kullanan ünlü bestecinin eserleri (ki başta "Finlandiya" adlı eseri olmak üzere) uzunca bir süre yasaklanmıştır. Bunun sebebi elbette Rus İmparatorluğu'nun sanat düşmanlığı değil o dönemin ideolojik doktrinlerine karşı oluşabilecek milliyetçi fikirleri ortadan kaldırmaktır. Fakat imparatorluk çöküp Finlandiya bağımsız bir hale gelince Jean Sibelius için parlak bir dönem başlamıştı.
Küçük yaştaki hayatı zorluklar içinde geçen bestecinin eğitimi ise başarılı bir periyot olarak değerlendirilmektedir. Bu gün Finlandiya'da bulunan Jean Sibelius Müzik Akademisi adını bestecinin mezuniyetinden sonra almıştır. Kuzey ülkelerinin en büyük müzik okulu ve Finlandiya'nın ise tek devlet kontrolündeki konservatuvarıdır.
JEAN SIBELIUS "FINLANDIA"
Saygıdeğer üyeler bu eser Üstat Sibelius'un eserleri arasındaki baş yapıtlardandır. Özellikle girişindeki sürekli akorlar ile isyankar bir tavır ve daha ilk armonik yapısındaki farklı ve "soğuk" olarak nitelenebilecek olan akorlar eserin ve bestecinin ülkesinin yaşam standartlarını ortaya koymaktadır. Neredeyse yaz mevsimini hiç göremeyen Finlandiya'nın genel olarak bu kadar soğuk bir ülke olmasından dolayı eser sürekli koyu ve yoğun akustik destek sağlayan enstrümanlar (Timpani ve Gran Cassa) ile bestelenmiştir. Marş gibi bir yapıya sahip olan eser kolay çalınabildiği için gençlik orkestralarına uygun bir formdadır.
JEAN SIBELIUS "MASONIC RITUAL MUSIC - PROCESSIONAL"
Usta Sibelius'un masonik müziğe ve mistik armonizasyona katkısı büyük ritüel müziği ile olmuştur. Ritüel müziği çok çeşitli bölümlerden oluşmaktadır fakat sadece bu bölümünün temiz bir kaydı olduğu için bunu sizler ile paylaşmak istedim. Sadece akorlardan ve törensel motiflerden oluşan bu bölüm ünlü Fin destanı olan "KALEVALA"nın metni ile bestelenmiştir. J.Sibelius milliyetçi ve köklerine sadık bir besteci olduğundan dolayı bu Fin destanını çoğu zaman eserlerinde işlemiştir. Özellikle bu bölümdeki müzikal geçişler hep tatlı ve huzur verici tınıya yöneliktir. Koro ve orkestra aynı anda aynı müzikal yapıları çaldıkları için bir "Ritüel Müziği Formu" oluşmaktadır.
JEAN SIBELIUS "KEMAN KONÇERTOSU"
Sayın üyeler keman literatüründeki en zor konçertolardan birisi J.Sibelius'a aittir. Müzikal olarak boşlukta ve buzlu bir rüzgar gibi başlar. Kemancının çaldığı ilk notadan itibaren insanı alır götürür. Özellikle bu konçerto son sınıf keman öğrencilerine verilmektedir ve bunun sebebi yay tekniği ve vibrato (titreşim=dalgalandırma) tekniğinin çok iyi ve oturmuş olması gerekliliğidir. Müzikal açıdan çok zor yorumlanmakta ve sürekli efor sarf edilmektedir. Sizlerle paylaşmış olduğum videodaki kemancı genç keman solisti Maxim Vengerov'dur. Genç olmasının yanı sıra özellikle eserlerdeki yorumları müzik eleştirmenleri tarafından beğenilmektedir.
JEAN SIBELIUS "VALSE TRIESTE"
Çalma fırsatına eriştiğim en ilginç Sibelius eserlerinden biridir. Üst melodi ve eşliğin birbirinden uyumsuz olması aynı anda çalındıkları zaman ortadan kalkan sayılı Sibelius eserlerinden biridir. Minör yapıların üzgün tınısı her müzik cümlesinin Majör ve mutlu bitişi ile son bulur. Vals'lerin ritmik yapısına sahiptir fakat Vals gösterişine sahip olmadığı gibi insanda dans hissini uyandırmamaktadır. Usta Sibelius bu eseri "KUOLEMA" destanı için bestelemiştir. Eserin sonu ise en tuhaf ve uyumsuz yeridir ve bunun sebebi İspanyol Marş Armonik yapısına benzemesidir. En sondaki hızlanan kısım tamamen İspanyol bestecilerinin kullandığı güncel müzik türündedir.Bu Vals'in genel yapısı bir mutlu bir hüzünlüdür.
Değerli site üyeleri sizlere elimden geldiğince ünlü Finlandiya'lı besteci Jean Sibelius'un müziklerinden örnekler vermeye çalıştım. Umarım beğenirsiniz. İyi akşamlar.
Konu: Jean Sibelius ve Kuzey Müziğinin Ürkütücü Soğukluğu (Okunma sayısı 3490 defa)
Ekim 23, 2007, 10:19:54 ös