Sayın tik-tak, masonluk haricindeki bazı eski ezoterik öğretilerden bahsediyor sanırım. Eski masonlar buna dahil edilmiyor. Aslında ifade edilmek istenen şey, Orhan Hançerlioğlu'nun " Düşünce Tarihi" adlı eserinde benzer şekilde geçiyor. Kitapta yer alan şu sözler bu konuda düşünmeye değer:
"Hermes'in büyük sırrını öğrenebilmek için geçirilecek sınavlar pek güçlüdür. Aklı ve iradesi güçsüz olan istekliler, ya yolun dönülebilecek parçasından tersyüz edip geriye dönerler, ya korkudan çıldırırlar, ya da bin bir ürkütücü görünüş içinde yürekleri durur, bir uçuruma yavarlanır ve ölür giderler."
Ben, bazı çetin sınavların bezdirmek veya çileden çıkarmak için değil, adayın istek derecesini ölçmek amacıyla yapıldığına inanıyorum.
Aksi hâlde bu yola isteği tespit edilmeden girilen adayın yaratacağı heykel, zamanla kendisinden başka hayranı olmayan bir kuklaya dönüşür.