Masonik Yönetim Oligarşik mı yoksa Aristokratik yapıya mı sahiptir?

[Selim]

Masonik örgütlenme düzeni öğrenebildiğim kadarı ile Tiranlık ve Monarşik yapılanma değildir. Demokratik yapılanma hiç değil.
Demokratik olsa çırakların yönetimde söz sahibi olabilmesi gerekir.

Aristokratik yani soya bağlı bir yapılanma olmadıkları söyleniyor. Ancak atası mason olanların masonluğa kabul edilmede tercih edildiği özellikle vurgulanıyor.

Oligarşik yani belirli ve sınırlı bir grubun yönetim şeklidir. Masonik örgütlenmede de özenle seçilmiş bir grup olduğuna göre, yani seçkin bir sınıf olduklarını iddia ettiklerine göre az çok oligarşik bir yönetim tarzı var demektir.

Değerlendirmem ise masonik örgütlenmenin oligarşik ve aristokratik örgütlenme ve yönetim şekillerinin her ikisini de bünyesinde barındıran bir yapılanmadır.

Yukarıda yazılanlar şahsi düşüncelerimdir. Doğal olarak masonik yapılanma ve yönetimin ne olup olmadığını net ve doğru olarak yanıt verirlerse ancak masonlardan öğrenebiliriz.

Bilgi ve aydınlanma ışığı için fikir beyan edecek tartışacak harici ve masonların düşünceleri paha biçilmez değer de olacaktır.

[asimov]

Masonlukta locadan büyük locaya bütün uygulamalar demokratiktir.
Ancak partilere benzetilen bir demokrasi değildir. Çünkü masonlukta kardeşlik esastır. Ülkü ve amaç bellidir. Bu ülküfen sapma olmaz. Demokratik işleyiş kardeşlik üzerine kuruludur.

Seçimlerde sadece çıraklar değil, kalfalarda oy kullanamaz.
Çırak nasıl yönetimde söz sahibi olacak.
Ezoterik bir kurumda yetkin olmayan bir kişi, yetkin olanları nasıl yönetecek? Bu söylediğim yönetimsel anlamda...

Yoksa bir çok işte çıraklar dahi oy kullanır.

[ADAM]

Masonluktaki yönetim tarzı ne oligarşik ne de aristokratiktir.

Masonluk bir siyasal kurum olmadığı için, siyasi nitelikli örgütlenme ve yönetim biçimleri Masonluğa uymaz.

Bununla birlikte çoğu mason kuruluşlarının örgütlenme ve yönetim biçiminin “demokratik” olduğu söylenebilir.

Burada çırakların (Sayın asimov'un ekleyişiyle kallfaların da) oy kullanamayışı nedeniyle  demokratik yöntemin geçerli olmadığını söylemek, işi polemiğe sürüklemek olur.

Bir kere, çıraklar ve kalfalar hiçbir zaman oy kullanamaz değildir. Bazı oylamalara katılır, bazılarına katılamazlar. Demokratik rejimlerde ve yönetim tarzı demokratik olan diğer toplum ya da kurumlarda da bu böyledir; toplum ya da kurumun tüm bireyleri her türlü oylamada oy kullanmaz. Bu konuda belirli kurallar vardır. Zaman gelir, oy kullanma hakkını elde ederler. Masonlukta da böyledir.

Masonluğa yıllarca emek vermiş olan bir kişinin, kendi locasındaki en basıt bir konuda karar alınırken oy kullanamayışı söz konusu olabilir. Çünkü bunun için öncelikle locanın belli bir süreden beri üyesi olmak, sonra da locanın son toplantılarına yeterli sayıda katılmış olmak gerekir. Locanın yeni üyesi olanlar ile toplantıya arada sırada katılanlar, diğer nitelikleri ve unvanları her ne olursa olsun, oy kullanamaz ve yönetim görevlerini üstlenemez.

Aynı durum ödenti yükümlülüklerini yerine tümüyle getirmemiş olanlar için de söz konusudur.   

Bu uygulama, Masonluğu, diğer birçok kurumdan farklılaştırır; Masonluktaki DÜZEN kavramının tanımını önceliğe getirir. İşte burada demokratik yöntem değil, kurumun kendi geleneksel yapısı geçerlik edinir. Fakat bu yapı ne oligarşiktir ne de aristokratik...

Ayrıca Masonluktaki yönetimde demokratik yöntem belirli aşamalarda geçerlidir. Örneğin bir locanın ya da loca benzeri bir diğer birimin (atölye, şapitr vb) kendi içinde geçerlidir. Yöneticiler, ilgili  birimin üyelerince seçilir.

Fakat iş büyük loca benzeri örgütlere geldiğinde, bu kez yönetimin demokratik değil, federatif olduğunu söylemek gerekir. Bu diğer birçok geniş kurumda da böyledir. Çünkü büyük loca benzeri örgütü bireyler değil, localar oluşturur. Dolayısıyla yönetimi belirlemek için seçim yapılır ama seçimde oy kullananlar locaların delegeleridir.

Ancak bu durum ritlerin yönetiminde söz konusu değildir. Bir rit otoritesine bağlı birimlerin kendi görevlilerinin seçmesi demokratik olsa da, ritin bütününde bir federatif örgütlenme yoktur.

Ritin bir egemen otoriter organı vardır. Bu organ ritin en yüksek derecesindeki masonların, ilgili ritin tüzük ve yönetmeliklerine göre oluşturduğu bir kuruldur. Bu korulun kendi iç yönetimi yine demokratik yöntemle oluşur. Fakat örgütün genel yönetimi otokratiktir yani sözünü ettiğimiz kurul, bir egemen yönetici organdır. Bu, özenle seçilmiş bir gurup değildir; zaman içinde çalışarak o düzeye gelmiş olan bir gruptur. Bu, belki askerlikte zamanla rütbe alıp komutanlık düzeyine yükselmeye benzetilebilir.

Atası (anası ya da babası demek daha doğru) mason olanların Masonluğa kabul edilmede tercih ya da öncelik alması ise, hiç de abartılacak bir konu değildir çünkü pek ender karşılaşılan bir olgudur. birçok masonun çocukları Masonluğa girmediği gibi, girenlerin büyük çoğunluğu da öğrenimlerini bitirip iş güç sahibi olduktan sonra yani otuzlu yaşlar dolayında girer.