Caementarius nedir?

[ADAM]

Mason Sözlüğü’ne bakacak olursak, caementarius, Orta Çağ Latincesinde “taş işleyen mason” anlamına geliyor.

Ben buradan şunu çıkarıyorum: Orta Çağ Latincesinde öyle ama genel olarak Latincede öyle değil.

Nitekim Orta Çağ Latincesinde caementum, “ocaktan çıkmış ve henüz işlenmemiş kaba taş” anlamına geliyor. Dolayısıyla caementarius, böyle bir taşı işleyen kişi demek oluyor.

Bunu günümüzün Masonluğunun simgesel deyişiyle değerlendirecek olursak “hamtaşını yontan kişi”.

Tarihin biraz daha eskilerine gidecek olursak, Romalılarda aynı sözcüğün harç içine katılan çakıl gibi daha küçük boyutlu taşlar için kullanıldığını hatta o tarihlerde yapılan ilkel betonun da bu sözcükle anıldığını görüyoruz. Beklenmiş olacağı üzere, bu sözcük, bir bakıma günümüzdeki çimento sözcüğünün Batı dillerindeki karşılığının etimolojisinde yer alıyor.

Demek ki tarihteki Kolejler dönemi kapandıktan sonra inşaatçılık mesleği ve zanaatı Avrupa’da bir süre için askıda kalıp sonra Manastırların çatısı altında yeniden canlandırıldığında, aynı coğrafyada olmakla birlikte bu sözcüğün anlamı da bir değişime uğramış. Bu ise bir bilgi değil, benim yorumum.

Konu taş kesmek ya da yontmak olunca, gene Latince bir terim daha var kullanılan: Lapicida. Bu da iki sözcüğün birleşiminden oluşuyor: Lapis (taş) ve caedo (kesmek). Nitekim bazı eski masonik belgelerde bu sözcüğün açıkça “bina inşaatında çalışan mason” anlamında kullanılmış olduğu da görülebiliyor.

Buna benzer bir diğer sözcük de Latomus. Bu ise, Latince izlemi veriyor ama etimolojisi bakımından Helence. Bu da iki sözcükten oluşuyor: Loas (taş) ve temno (kesmek). Burada olmamış gibi görünüyor ama biliyorsunuz ki Helencenin alfabesi bile farklı. Bu bakımdan kimi sözcüklerin tam karşılığını Latin harfleriyle fonetik bakımdan olabildiğince tuttururken, sözcük bir sapma varmış gibi görünebiliyor.

Caementum başta olmak üzere gerek Lapicida gerek Latomus sözcükleri pek ilginç açılımlar getiriyor.  İlgilenen olursa bunu biraz daha didikleyebiliriz. Bu arada elbette bu başlığa katkıda bulunacaklar da olabilir.

Ne de iyi olur.

[418]

Düşünsel kalıpları fiziksel terimlerle incelemek gerçektente hoş bence roma imparatorluğundan öte masonluğun özünün eski mısırdan geldiğini düşünmekteyim , yahudiler eski mısırda bu tarz işlerde zorla çalıştırıldıkları biliniyor köle olarak...
ustalık romalılara mısırlılar tarafından geçmiş olduğu söylenmekte  ve mısır ile roma arasında  ilişkiler olduğunu tarihsel bulgularla desteklenmektedir, mısırdaki yapılar gelişmiş yapılardır ve düzgündür, masonik kaynaklarda nasıl geçtiğini bilmiyorum bu konu ile ilgili bilgi ve düşüncesi olan birisi varsa düşüncemin doğruluğunu yada yanlışlığını tehit ederse sevinirim...
tahminimce mısır kültürünün Caementarius kısmında doğrudan yada dolaylı olarak etkilenebileceğini düşünmekteyim...


Saygılarımla,
418