Ruh, tıpkı ışığın güneşten çıkması gibi Yaratıcı'dan çıkar. bu gelişimin sonu var mıdıra bir cevap olabilir.
El Kindi'ye göre, ruh bedenden ayrıldığında bir ağırlıktan kurtulur ve bedeni terkettikten sonra, kimisi direkt akıl ile kavranabilir bir aleme geçer, kimisi ise ay feleği gibi feleklerde bir süre temizlenir ve ondan sonra akli aleme geçer.
İhvan'us Safa düşüncesinde, eskatolojiye sahip olmak ruha özgüdür, dünya hayatının amacı da insanın öte aleme hazırlanmasıdır. yani Yaratıcı dünyayı bir hazırlık yeri olarak var etmiştir. Eğer insan nefsini temizlerse eskatolojik düşünceye sahip olur ve bu durumda da nasıl ki bedende iken insan ise bedenden ayrılan ruh da melekleşir. tersi durumda ise bu mümkün olmaz.
Farabi'de ruhun ölümsüzlüğünden yola çıkarak, ruhun bedene muhtaç olmayacağını, bedensiz bir ruhun da ölümden sonra tekamül edebileceğini söyler. Ruh bedende iken erdemlerle kendini yetkinleştirebilir ve ilerisi için maddeye ihtiyaç duymayan bir hale geçebilir.
Bu da üst aşamaya geçişle ilgili sorunuza cevap olabilir.
Saygılarımla.