Masonluğun tüm dinlerin dışında ve üzerinde onlara aynı mesafede olması gerekir.
Masonluğun amaç ve ilkelerine bakılınca bunun böyle olması gerekir ama yeryüzündeki mason kuruluşlarının çoğu ne yazık ki bu amaç ve ilkeden sapmış durumda. Bir inanç ilkesini Masonluğun bir ön koşulu sayıyorlar. Diğer mason kuruluşlarının kabullenmediği bu ön koşul, Hıristiyanlığa daha yatkın.
Ötesi, böyle bir tutum benimseyen mason ritlerinin yüksek derecelerinde Hıristiyanlık ile daha bağdaşık öğreti öğeleri görülebiliyor. İşte o yüksek derecelerin bazısında İslâm ile, Budizm ile, Mazdaizm ile bağdaşık birtakım öğreti öğeleri de görülebilir ama Hıristiyanlık baskın çıkar. Fakat sonrasında o da yadsınır ve bu bakımdan Masonluk Hıristiyanların da tepkisini çekebilir. Nitekim ABD'nde düzenlenmiş bir antimasonik kampanyada Masonluğun Hıristiyanlığa aykırı bambaşka bir din olduğu bile ileri sürülmüştür.
Yahova Şahitleri'nin inacı da Hıristiyanlıktan doğma olduğuna hatta Yahova Şahitliği başlı başına bir din bile sayıldığına göre (Bunu Sayın Karahan da okumalı bir diğer başlık nedeniyle) onun da Masonluk ile bağlantısı bakımından olması gerektiği yere konulması olanaklı.
Fakat bu din ya da inanç sistemi henüz çok yeni; 20, yüzyılın ürünü. Bu nedenle Masonlukta bu din ya da inanç sistemiyle bağdaşık öğelerin bulunması olanaklı değil. Bu ancak, 20. yüzyılda yepyeni bir rit kurulmuş olsaydı söz konusu olabilirdi. Gerçi Mizraim-Memfis Riti ile Uluslararası İnsan Hakları Karma Riti bir bakıma 20. yüzyılın ürünleri sayılabilir ama ikinciyi geçin bir kalem, Mizraim-Memfis Riti'ne bunun temeli olan iki ritin kapsamı dışında başka ve yerni öğeler, bu arada Yahova Şahitleri'nin ilkeleri ne denli katılmış olabilir? Bilmiyorum ama olası da görmüyorum.
Öte yandan bu işin olmazlığı, sadece Yahova Şahitleri bakımından değil hiçbir din için olmazlığı, Masonluğun ezoterik, dinlerin ise egzoterik oluşundan kaynaklanıyor. Ezoterik nitelikli birtakm tarikatların Masonluk ile benzerliğini kurmak olanaklı; nitekim Masonluğa benzer örgütlerden bazıları belki bir tür Hıristiyan tarikatı olarak bile nitelenebilir ama her isteyenin istediği zaman (kurallarını yerine getirerek) inançlısı olabildiği bir dinin Masonlukla benzerliği kurulamaz.
Buraya Yahove Şahitleri'nden gelmiş olduğumuza göre; belki şöyle bir soru sormak gerekir: Hıristiyanlık bir kenarda dursun, bu din ya da inancın Masonluk ile olası benzerliği nerede, hangi noktadadır?