Masonlukta Kıdem

[ozkann]

Localara giriş çıkış, sütunlarda, sofralarda söz alma usül ve sırası nasıl düzenlenir?
Localar arası kıdem neye göre belirlenir?

Saygılarımla

[Mustafa Kemal]

Mutlaka cevap gelecektir...

En özeti söylüyorum, "Kıdeme göre"

[Mustafa Kemal]

Dün gece Toplantı çıkışı yazdığım kısa cevabı biraz açayım

Localar arası kıdem kuruluş tarihine göre belirlenir. Mesela 1 Numara, uyanıştan sonra ilk kurulan (1948, veya 1939) loca olan İdeal Locasına aittir. Son olarak İzmir'de bir loca kuruluyor, numarası 220.

Bu numaralama kıdem sıralaması olmakla birlikte, bir üstünlük belirtmez. Kullanıldığı yerler sıralama gerektiren yerlerdir. Yani, mesela Üstadı Muhteremler bir yere sırayla girecekse, Loca numarası sırasına bakılır. Yoksa kıdem kelimesinin genel kullanımı anlamında bir üstünlük yoktur.

Localara giriş sırayla olmaz. Çünkü toplantı başlamadan girip oturulur zaten. Dereceye göre oturulacak bölgeler bellidir, o kadar. Söz alma esnasında Kardeşler arasında bir sıralama yoktur. Bunun istisnası, yeni/eski Üstadı Muhteremlerdir. Onlar en son konuşur, kıdemlerine göre konuşur (en kıdemli en son) ve onlardan sonra Kardeşler söz alamaz.

Saygılarımla.

[ADAM]

Sayın Mustafa Kemal'in anlatıları her zaman açık ve belirgindir; bu kez azıcık karışık ve bana görek eksik olmuş. 

Zararı yok ben bildiğimce toparlamaya çalışayım.

Loca numaralarına bakacak olursak, herhangi bir törende en büyük numara yani en yenisi önce en küçüğü yani en eskisi sonra gelir. Yanlış anlaşılmasın; Masonlukta protokol böyledir; kıdemsiz önde kıdemli arkada.

Mabede giriş ve çıkışı alalım: Kimi uygulamalarda Sayın Mustafa Kemal'in dediği yöntem geçerli, kimilerinde toplu giriş söz konusu. O toplu girişlerin kimisi karışık yani bir düzen yok kimisinde ise bir geleneksel kural var: Kıdemli olan sonra girer, önce çıkar. Bu geleneksel kuralı ise görev hiyerarşisi delebilir. Şöyle ki, önemli bir görevi olan bir mason, kıdem bakımından sonra gelse de o sırada kıdemli olandan önceliklidir; ancak bu durum görevli olduğu dönem bitene kadar sürer.

Sütunlarda ya da sofrada söz alma kuralları çoğunlukla yazılı değildir ama bu bağlamda Masonluğun bir genel geçerli etiket kuralı var ki o her yerde geçerlidir. Kıdemli olanlar hep sonradır. (Görev hiyerarşisi saklı) Hatta bu bağlamda dikkat edilmesi gereken bir şey vardır: Kıdemli olanın kıdemsiz olandan önce, kıdemsiz olanın kıdemli olandan sonra söz almaya girişmemesi... Bu bağlamda locada üstad-ı muhterem iki arada bir derede sıkışmış gibidir çünkü geleneği gözetmek ona düşer. Nitekim bu nedenle kimi üstad-ı muhteremler uyanık davranıp, bir konu üzerinde kimin söz alacağını önceden belirlemeye girişir. Çünkü sonradan geleneksel kurala aykırı bir söz isteme durumu olup da verilmezse, bu bir kırılmaya neden olabilir. Tersi de söz konusu, kıdemli olandan sonra kıdemsize söz verilirse bu kez kıdemli olan incinmiş duruma düşer. Dolayısıyla zordur üstad-ı muhterem ya da loca benzeri bir başka masonik birimin başkanının işi.

Şimdi kalkıp bana soracaklar tüm bunları nereden biliyorsun diye...

Bilen bir tek ben değilim; başkaları da biliyor:Masonluktaki etiket  kurallarının (gelenekler, görgü ve yöntemler)anlatıldığı birçok kitap var; hem yabancı dilde hem Türkçe.  Gizli saklı kitaplar değil bunlar. İsteyen edinebiliyor.


     
 

[Mustafa Kemal]

Sn. Adam haklı, biraz zor anlaşılır yazdığımın ben de farkındayım. Ama bazı tabirleri kullanmadan yazmaya kalkınca mecburen böyle oluyor

O kadar çok kural var ve bunların o kadar azı yazılıdır ki, öğrenmek bir ömür boyu sürer...

Kıdem konusu bunlardan birisi mesela. Benim anlattığım sadece HKEMBL uygulamaları ve bunların toplantı esnasında olanları ile ilgiliydi. Bir de sofra kısmı var ki, iyice karışıyor

Madde madde gidersek, belki daha açıklayıcı olur.

1- Toplantıya girerken: Kardeşler önceden girer oturur. (Başka Obediyanslarda farklı uygulamalar var biliyorum, ama dediğim gibi ben HKEMBL'nı anlatıyorum). Sonra görevliler girer. (Onların sırası ritülde belirlenmiştir, kıdem sırası yoktur). Eğer varsa ziyaretçi Üstadı Muhteremler ve/veya Büyük Loca Görevlileri kıdem sırasıyla ve özel bir seremoniyle girer. (Bu zorunlu değildir, istenirse yapılır). Kıdem sırasında önce loca numarası büyük olan alınır. Yani en kıdemli en son girer. BL Görevlileri için de ritüeldeki görev sırası gözetilir.

2- Toplantıda çıkarken: Önce kıdemliler (Yeni ve Eski Üstadı Muhteremler) çıkar. Sonra Kardeşler karışık olarak çıkar. Ama kıdemlilere yol vermek gelenektir. Dışarıda da yaşlılara yol veririz değil mi... İstisnası, bazı törenlerden sonra, o törende yer alan Kardeşler ilk çıkartılır ki, diğer Kardeşler onları tebrik edebilsin.

3- Toplantılarda söz alırken: Önce "normal" Kardeşlere söz verilir. (Normalden kastım, Üstadı Muhteremlik yapmamış olanlar). Sonra toplantıyı yöneten Üstadı Muhterem, Kıdemli Kardeşlere söz verir. Onlardan sonra söz istenmez. İstisnası, eğer Konferans benzeri bir konu gündemdeyse, sunumu yapan Kardeşe Muhteremlerden sonra söz verilebilir.

4- Sofrada söz alırken: Aynı kurallar ve sıralama geçerlidir. Ama sofra toplantıya göre daha çok konuşulan, daha fazla Kardeşin söz isteyeceği bir yerdir. Sn. Adam çok haklı, burada kıdem dengesini ayarlamak gerçekten de kolay değildir. Bir kişiye birden fazla söz vermemek esastır. Bu kural (eğer varsa) sunum yapan Kardeş için uygulanmaz. En kıdemliler konuştuktan sonra, kıdemsizlerden bir veya birkaçına söz vermek gerekiyorsa, veya 2-3. defa söz isteyenler mevcutsa, geliştirilen pratik bir yöntem vardır. Toplantının resmi kısmını kapatıp, söz serbesttir demek Söz tabi ki hala Üstadı Muhteremden alınır, ama kıdem sırası biraz gözardı edilebilir böylece...

Etiket konusunda en derli toplu ve en kapsamlı Türkçe yayın (benim gördüğüm) Murat Özgen Ayfer'in çalışmasıdır. Ama bulmak hiç kolay değil Allahtan zamanında almıştım

Cevaplarım giderek uzuyor, umarım bu sefer daha anlaşılır olabilmişimdir

Saygılarımla.

[M1TO]

Sayın Üyeler ben soruyu biraz daha genişletmek istiyorum,

Peki, kardeşlerin hep beraber gittiği bir yemekte -içlerinde haricilerde bulunabilir- nasıl bir  durum ortaya çıkar? Bir sıra,kıdem gözetilir mi?

Saygılarımla

[Mustafa Kemal]

Tabi ki hayır Kimin kıdemli olduğundan haricilere ne ki?

[bukowski]

bir mason, dışarıda da masona yakışır şekilde davranacağı için,haricilerin olduğu bir ortamda söz sırasını bilir.bu nedenle ,her hangi bir karışıklık olmaz.

[Zagzagel]

Benimle giderlerse ben konusurum onlar susar. Ben onlarla godersem onlar konusur ben susar.

O zaman soru:

Hayattaki en onemli 3 sey nedir?

Dogeu cevabi veren benimle bir ogle yemegi kazanacak.

[ozkann]

Söz verilirken, sözün kuzeyden başlayarak güney ve en son doğuya verilmesi bütün obediyanslarda geçerli bir ayrıntı mıdır?(kaynak eski bir mason dergisi)