Büyük Şark 3-2

[ADAM]

1930’lu yılların Büyük Şark adlı dergisinin üçüncü sayısından, daha önce yarısını vermiş olduğumuz TAASSUPTAN KURTULMALI başlıklı yazının devamını sunuyorum.

Masonluğun bir nevi din olduğunu, onda taassup bulunduğunu iddia edenlere karşı biz:

— Hayır, Masonluk din değil, mefkuredir; diyoruz.

Burada din ile mefkûrenin farkını tetkik için bir an tevakkuf etmek isterim :

Din, mücazattan kurtulmak, mükâfat temin etmek gayesiyle uhrevi menfaat esasına müstenit bir itikattır.

Mefkûre ise hiçbir menfaat, ivaz, endişe mukabili olmıyarak beşeriyetin veya bir milletin tekâmülü, saadeti uğrunda yüksek, âlicenabane bir gaye için çalışmaktır ki mükâfatı vicdanın duyacağı bir zevktir.

Maşerî hayatta intizamı daha müteali, daha mükemmel bir; hale koymak için uğraşmak mefkûrenin en yüksek şeklidir.

Mefkûrecilik Masonluğa münhasır değildir. bizim muhitimiz, haricinde de Türklüğün büyük mefkûrecileri vardır.   ;

En başta Mustafa Kemal... Milleti lıür, müstakil, münevver,; mes’ut görmek mefkûresi ile en büyük fedakârlıklarla hârikalar ibda etmiştir.

Sonra Ziya Gökalp... Türklüğün taalisi mefkûresi ile hayatını içtimaî, felsefî mesaiye hasrederek zevkinden, nefsinden ferağat etmiştir.
   
Tevfik Fikret... Hürriyet ve fazilet mefkûreleri ile zulmün, yıkılmasına çalışmış, zalimin hiçbir lûtfunu kabul etmemiştir. ı

Dinde mefkûrecilik, hür ve müstakil hareket olamaz; çünkü din kitap ahkâmına inkıyadı emreder.

denilmiş oylan noktada bir duralım. Belki bu konu üzerinde bir diyecekleri olan vardır.

[propulsion]

Sayın ADAM’ın bu paylaşımı için teşekkür etmem lazım.

Çünkü günümüz için de  Sayın ADAM’ın paylaşımının ilk bölümünde yazan durumdan pek farklı bir durum yoktur. Küçük bir araştırma yapılsa halen Masonluğun bir din olduğu üzerine bir çok materyal bulunabilir.

Fakat Büyük Şark dergisinde ne kadar güzel açıklamış. Masonluk bir din değil, bir mefküredir (yani bir idealdir , bir ülküdür) diye. Hem de bu iki kavram arasındaki farkı da ortaya koyarak.

O halde Ben de kendi adıma katkıda bulunmak noktasında başka bir anda aklıma gelen mefkürecileri saymak isterim.

Yazar, gazeteci, devlet adamı ve Vatan Şairi olan Namık Kemal
Cumhuriyet dönemi edebiyatçısı yaşamı ve toplumsal sorunları ele almış bir yazar Reşat Nuri Güntekin
Dil, tarih, edebiyat, felsefe ve sosyoloji gibi konularda yazılar yazmış düşünce adamı olan Cemil Meriç
Türk Şairi”, “Milli Şair” diye anılan öncü şairleri arasında yer alan ulusçu, halkçı özelliklere sahip olan Mehmet Emin Yurdakul
Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en büyük temsilcilerinden biri olan şair, yazar, siyasetçi, diplomat Yahya Kemal Beyatlı

Tabii bunlar benim hemencecik aklıma gelen ve toparlayabildiklerim.

Aslında ne kadar çok ihtiyacımız var değil mi? Bu tip hiçbir menfaat, çıkar, endişe gütmeden ülkesinin ve insanlığın saadeti ve tekamülü gibi yüce ülküler için çalışacak mefkureler üreten düşünürlere. 

[İNSAN]

Taassup bize irtifa kaybettiren bela.

Bizi ona mahkum eden ise hep tabular.

'Tabular !

Şuura dur emrini veren jandarma feneri.'


Bir incir çekirdeği meselesi yüzünden birbirini kurşunlayan öfke gençlerimizin değil ; tabularımızın.

Tabular karanlık.

O kadar alıştık ki onlara, yıldızlar bile bizi rahatsız ediyor.
 

Kurtulalım onlardan diyor, Büyük Şark.

Bu sese kulak, bu sese yürek verelim diyor; onların bize morfin dayamasına engel olalım.


Unutmayalım İnsanız biz. Koskocaman insan.

Güneş Ülkemize gidecek yollarımız ;

içinde çocuklarımızın ölmeyeceği bir Ütopyamız var.

Gelin !

Koşalım.

[karahan]

Sözlükte taassup kelimesi bir kimsenin “herhangi bir dini inanca, bir görüşe, düşünceye veya herhangi bir partiye gereğinden fazla, yani aşırı bağlılığını” ifade eder. Taassup bir kimsenin bire şeye körü körüne bağlanması, haksız da olsa taraf olması anlamına da gelmektedir.

Terim olarak ise bu kelime dini, ahlaki, toplumda içerisinde adet olan gibi konularda çoğu zaman haksızlık ve düşmanlık derecesine varacak kadar saplantılara düşme derecesine gelmek demektir. Olumsuz manada kullanılmakta olan taassup insanın bilgisizliğinden, empati yapamamaktan ve aşırı bir derecede inatçı olmaktan kaynaklanan bir durumdur. Bu bakımdan taassup bir toplumun kültürel, sosyal ve ekonomik açıdan kalkınması ve gelişmesi konusunda en önemli engeldir.

Bu bilgilerin ışığında bir soru?

Mason'lukta Taassup varmıdır?

Karahan

[İNSAN]

Ancak!

Bir bölümü verilen bu yazının son cümlesinde yanlış bir tahlil var. Farklı düşünenler olabilir mi, olabilir.

Dinde mefkurecilik olmaz diyor.

Ve sonra da bunu Kitabın ahkamına bağlıyor.


Acaba bu doğru mu ; yani din statik olmayı mı emreder ?

[ADAM]

Masonlukta taassup (bağnazlık) yoktur; olamaz.

Çünkü taassup ve cehalet (bilgisizlik) Masonlukta savaşılması (mücadele edilmesi) gereken, toplumlara yaygınlaştırılmış bireysel olumsuzlukların başında gelir.

Bunun ayrıntıları üzerinde Forumda çok durulmuştur; daha da durulabilir.

Fakat dilimizdeki Masonluk sözcüğünü "Mason'luk" diye yazmak, önceleri bir tapaj hatası olarak düşünülmüş olan bu yanlışlık, ilgiliye kaç kez hatırlatılmışsa da, böyle yazmakta diretmenin, Masonluğun dışındaki (harici nitelikli) taassuba yönelmiş bir tutum olup olmadığı üzerinde durulabilir. Çünkü taassubun başlangıcı işte böyledir.

Bu örnek bize taassubun sadece din ve inanç alanında geçerli olmadığını da gösterir.

Ancak.... Acaba bunu böyle demekle asıl bizim yaptığımız mı taassup: Bir sözcüğün belli bir şekilde yazılmasınıa alışılmış oluşuyla, düzeltilmesine fırsat vermemek ve aşırı inatla önceki yazış tarzını savunmak... Kim bilir belki doğrusu "Mason'luk" biçimindedir. O zaman biz, önce kendimizi düzeltelim; sonra Forum yönetimini uyaralım, buradaki tüm bu yanlışları düzeltsinler diye; sonra başka dilleri kullananları da uyaralım elimizden geldiğince. (Örneğin İngilizcede Masonry yazılmamalı; "Mason'ry" yazılmalı gibi...) Böylece kendimizi taassuba düşmekten koruyalım.

       

[karahan]

.

[karahan]

Sözlükte taassup kelimesi bir kimsenin “herhangi bir dini inanca, bir görüşe, düşünceye veya herhangi bir partiye gereğinden fazla, yani aşırı bağlılığını” ifade eder. Taassup bir kimsenin bire şeye körü körüne bağlanması, haksız da olsa taraf olması anlamına da gelmektedir.

Kendi yazımdan alıntı ile;

Sn.Adam'ın bir önceki konudan(yetkinlik ve yetkinleşme) yazısından alıntı ile;


Ynt: Yetkinlik ve Yetkinleşme
Alıntı
Konumuz yetkin(leşme) ile olgun(laşma) arasındaki farkın ortaya çıkarılmasına dayanıyor  gibi...

Bir yöntem olarak bu terimlerin gerek Eski Türkçe gerekse başka dillerdeki karşılıklarını mı incelesek acaba? Kuşkusuz bunu yaparken, insanların düşünsel ve davranışsal nitelikleriyle doğadaki bazı nesneleri birbirine karıştırmöyalım. Benzeştirme bile yöpmaya kakkışmayalım çünkü tutmaz.

Sonra şuna bakalım: Hangi tarihe kadar hangi sözcük ve terimler kullanılmış; sonra kim, hangi değişikliği yapmış? Burada konu elbette Masonlukla bağlantılı; genel ya da güncel değil.

Bunun yanıtını ille de masonlar verebilir diye bir şey yok. Konuyu araştırmayan, karşılaştırma yapmayan, kendilerine her ne gösterilmişse sadece onunla yetinip, onu tek doğru sayıp, bir başka doğruyu göz ardı eden masonlar bu ve buna benzer konularda hiçbir şey diyemez. Onlardan bunu beklemek, hem boşuna hem onlara haksızlık etmek olur.

Sorum sn.Adam'
Masonlukta taassup varmıdır diye sormuştum,masonlukta kesin olarak taassup yoktur dedi.
Kendi anlatısındaki son paragraf bir taassup değilmidir?

Taassup'un kelime karşılığı verilirken buradaa tartışılan bir çok konu(masonlukla alakalı)aslında taassup kalmıyormu diğerine göre.
Bu taassup değil ise biz neyi tartışıyoruz?

karahan

[ADAM]

Bu başlık altında bir şey görüşülecek ve tartışılacak ise, o da, Büyük Şark dergisinde yayımlanmış yazının kapsamı ile bunun üzerine üretilen düşüncelerdir.

Ben, bu Forumun bir üyesi olarak bir başka başlık altındaki yazılarımda belki mutassıp (bağrazca) bir tutum sergilemiş olabilirim. Belki bu kesinlikle böyledir ve başka türlü olamaz demiş olabilirim. Benim bu yaptığımın Masonlukta taassup olup olmaması ile ilgisi, bağlantısı yoktur.

Masonlukta taassup yoktur demek taassup değildir. Göreli bir gerçeğin ortaya konuşudur. Masonlukta taassup olduğunu ileri sürenlere, bunu, belgeleriyle kanıtlama kapısını açık tutar.

Ancak bu, Masonluğun hiçbir kanadında bağnazca tutumlar bulunmadığı anlamına da gelmez. Bir kanat bağnazca bir tutum takınırken bir diğer kanat buna karşı çıkıyorsa, Masonluğun bütününde bağnazlık (taassup) olduğu söylenemez.  Ayıırım, soyutlama ve belirginleştirme, özelleştirme yapmak gerekir.

Tekrar edelim: Buradaki konumuz, öncelikle başlıkta yazılı olandır.

Katılımcılarımızdan ricamız, konu dışına çıkarak ya da konuyu saptırarak, hele bireyselleştirerek, Forum arşivini başuna doldurmamaları, toleransımızı istismar etmemeleri, bir emek ürünü sayılabilecek yazılarının silinmesine meydan vermemeleridir.


   

[İNSAN]

Bir soru sordum.

Ya görülmedi ; ya görmezden gelindi.

Ama ben bekliyorum.