Masonluktaki “özgürlük” ilkesinin kapsamı nedir?

[ADAM]

Masonlukta özgürlük kavramı, “bireysel özgürlük” ve “toplumsal özgürlük” olmak üzere iki boyutta düşünülür. Gerçi bir toplumda toplumsal özgürlük olmazsa bireysel özgürlükten söz edilemez. Fakat Masonlukta öncelikle ve bir “ilke” olmak üzere sözü edilen özgürlük, ulusların ya da toplumların özgürlüğü değil, her bir insanın bireysel özgürlüğüdür.

Bu ilke bağlamında, düşünce ve vicdan özgürlükleri öncelikli tutulur. Bunun ardından politik, sosyal, ekonomik, söz ve davranış özgürlükleri gelir.

Elbette şu sorulacak: «Politik özgürlük sözü ile ne denilmek isteniyor?»

Bir insanın, herhangi bir toplum yönetim biçimini, doktrin ya da rejimi, herhangi bir politik görüşün ya da örgütün ilkelerini başkalarının etkisi altında kalmaksızın dilediğince benimseyebilmesi, istediğinde toplum yönetiminde (devlette) bir yer ve bir görev alma kapısının kendisine açık tutulmuş olması onun politik özgürlüğüdür.

Sonra da «Sosyal özgürlük ne demek oluyor?» diye sorulacak.

Bir insanın, dilediği yaşam tarzını, meslek ya da sanatını, yaşamak ve çalışmak istediği yeri, yaşamını birleştireceği ve sürdüreceği eşini, uğraşılarını, eğlencelerini ve bunlar gibi kendine özel diğer şeyleri başkalarının zorlaması ya da yönlendirmesiyle değil, kendi dilediğince seçebilmesi, yaşam tarzını kendi özgür buyrultusuyla belirlemesi onun sosyal özgürlüğüdür.

İnsanın sosyal özgürlüğünün kapsamında bir de onun içinde yaşamakta olduğu toplumun başkalarının elde edebildiği her türlü olanağından yararlanabilme hakkının bulunması yer alır.

Ardından gelecek olan soru da şu: «Ekonomik özgürlük hangi anlamda kullanılmaktadır?»

Kendini ve kendisiyle birlikte geçim sorumluluğunu üstlenmiş olduğu kimseleri, çağın uygarlık düzeyinde geçindirebilmek üzere sürekli bir kazancı sağlayabilecek durumda, yani “geçim kaygısını gidermiş” bir kimsenin ekonomik özgürlüğü bulunduğu söylenebilir.

Ekonomik özgürlüğe sahip olmak zengin ya da varlıklı olmak demek değildir. Çünkü kimi çok zengin ya da çok geniş varlığı bulunan kişiler yaşamları boyunca kendilerini parasal karşılığı olan salt özdeksel değerlere tutsak ederler. Böyle bir durum ise, varlık içinde ekonomik özgürlüğe sahip olamamaktır.

Bur de şu soru: «Davranış özgürlüğü ile ne denilmek istenmektedir?»

Davranış özgürlüğü, bir insanın, aklına ve buyrultusuna (iradesine) egemen olması, bedensel bir sakatlığı ya da hastalığı, sinirsel ya da psikolojik bir sorunu yoksa, bilinçli olarak istediği zaman her istediğini yapabilmesidir.

«Toplum içinde insan her istediğini yapabilir mi?» sorusu elbette beklenir.

Kuşkusuz her toplumda, toplumsal yaşamın düzenini ve ahengini sağlayabilmek için konulmuş, herkesin uyması gereken yasalar ve töresel kurallar vardır. Bunların başında da, insanın davranışlarında özenli ve ölçülü olması gelir. Bir diğer deyişle, herkesin davranışları başkalarının özgürlüğünü zedelemeyecek biçimde olmalıdır. Bu da, davranış özgürlüğünün “sınırsız” olmadığını gösterir. Kişi bu özgürlüğünü başkalarını rahatsız ve huzursuz etmek ölçüsünde kullanamaz.

«Söz özgürlüğü nasıl tanımlanır?» diye de sorulabilir.

Söz özgürlüğü, insanın, bilgilerini, düşüncelerini ve görüşlerini açıkça söyleyebilmesi, istediklerini yazarak ve çizerek de anlatabilmesidir. Düşüncelerin yazarak ve çizerek anlatılmasını da içermekte olduğu için “Konuşma Özgürlüğü” ile eş anlamlı değildir; daha da geniştir ve onu da kapsar.

Demokratik toplumlarda söz özgürlüğü, rejimin temel direklerinden biridir. Demokratik olmayan, özellikle totaliter nitelikli ya da dine dayalı rejimlerin egemen olduğu toplumlarda ise söz özgürlüğü büyük ölçüde kısıtlanmıştır. Bu kısıtlama, toplumları geri kalmaya tutsak eden birçok etkenin başında gelir.

[yazbenide]

Sayın Adam ;
Bilgilendirme için çok teşekkürler...