Sembol Olarak "GÜNEŞ"

[Caliper]

1-   GÜNEŞE TAPINMA
Güneşe tapınma, dini ifadenin en eski ve en doğal biçimlerinde bir tanesidir. Büyük Üstat Albert Pike “Morals and Dogma” adlı eserinde güneşe tapınmanın kökenine dair şu özlü yargıda bulunur:
“Güneş, onlar için (ilkel insanlar) bedenlerin, doğanın içsel ateşiydi. Hayatın, ısının ve tutuşmanın sahibiydi. Onsuz herhangi bir hareket, bir mevcudiyeti bir form mümkün olmayacağı için, güneş bütün doğumların etken nedeniydi. Güneş bölünemez, yok edilemezdi ve her yerde mevcuttu. Onun ışığına ve yaratıcı enerjisine duyulan ihtiyacı hissediyorlardı ve hiçbir şey onun yokluğundan daha korkutucu olamazdı.faydalı etkileri onun iyilik ilkesiyle özdeşleşmesini sağladı; Hinduların Brahma’sı, Perslerin Mitra’sı, Mısırlıların Athom, Amun, Pttha ve Osiris’i, Kaldelilerin Bel’i, Fenikelilerin Adonai’si, Yunanlıların Adonis ve Apollon’u güneşin yaratıcı ilke, dünyanın varoluşuna nüfuz edip onu yenileyen bereket olarak kişileştirilmesiydi”.
Güneş sembolünü eski zamanların tapınaklarında da görmek mümkündü; Mısır ve Yunan Piramitleri, Kızılderililerin yılan höyükleri, Kalde ve Babil Zigguratları, İrlanda’nın yuvarlak kuleleri, Britanya ve Normandiya’nın kaba taşlardan yapılmış büyük halkaları vs.
Birçok tanrı güneşle ilişkilendirilmiştir; Yunanlılar Apollon, Bakhüs, Diyonisos, Sabazius, Herkül, Jason, Ulyses, Zeus, Uranüs ve Volkan güneşin görünür ve görünmez özelliklerini almışlardır. Norveçlilerin Güzel Balder’i bir güneş tanrısı olarak görünüyordu. Mısır’da Orisis, Ra, Anubis, Hermes ve Ammon güneş diskiyle benzerlikler içeren tanrılardır. İsis güneşin annesiydi. Mısır güneş miti, sonunda Serapis denilen gizemli bir tanrının etrafında toplanmıştır. Orta Amerika’nın 2 tanrısı Quetzacoatl ve Tezcatlipoca sık sık rüzgarlarla ilişkilendirilse de, kuşkusuz güneş tanrılarıydı.

[Caliper]

2-   GÜNEŞSEL ÜÇLEME (SOLAR TESLİS)
Eski çağ astronomlarına göre güneş, Yaratıcının mutlak otoritesinin sembolüydü. İlahi üçleme inancı sadece Hıristiyanlığa ve Museviliğe özgü değildir. Bu inanç, hem eski hem de modern zamanlara ait dinlerin çok önemli bir parçası olmuştur. Perslerin, Hinduların, Babillilerin teslis inancı vardı.
Güneşin üç farklı fazı vardır; doğuş, gün ortası ve batış. Filozoflarda bu yüzden hayatı üç aşamaya bölmüşlerdir; büyüme, olgunluk ve yok oluş. Baba Tanrı, dünyanın yaratıcısı şafakla temsil edilir. Rengi mavidir, çünkü sabahları doğan güneş mavi bir sisle örtülüdür. Dünyaya babasının varlığına tanıklık etmek için gönderilen Oğul Tanrı, aydınlatıcı, öğle vakti parıldayan, muhteşem küre, Yahuda’nın Aslanı, dünyanın altın saçlı kurtarıcısıdır. Rengi sarıdır ve gücü tükenmezdir. Kutsal Ruh olarak Tanrı akşam fazıdır; günün küresi, alev kırmızısı bir cüppenin içinde ufuk çizgisinde bir an durur, sonra gecenin karanlığı içinde yok olur, daha sonra karanlığın kucağında zaferle yükselir.
Mısırlılar için güneş ölümsüzlüğün sembolüdür. Çünkü her gece ölse de, ertesi sabah tekrar dirilir. Mısırlı rahipler, seremonilerinde aslan kürkü giyerlerdi. Aslan kürkü; güneşin yöneticisi olduğu aslan takım yıldızında asalet kazanıp yükselmesinden, burada talihli bir yerleşime sahip olmasından kaynaklanıyordu.  Herkül yine bir güneş tanrısıdır. O da aslan kürkü giyerdi.
Çeşitli dinlerin rahiplerinin kullandığı altın süsler, güneş enerjisine ince bir göndermedir. Kralların taçları da güneşi sembolize eder, güneşin ışınları gibi dışa doğru çıkan okları vardır.

[Caliper]

Güneş ve Aslan sembollerinden örnekler

[Caliper]

3-   ÜÇ GÜNEŞ

Mitlere göre, her bireysel yapıdaki üç hayat merkezine benzer biçimde, üç güneş vardır ve bunlara üç ışık denilir; ruhani güneş, akli veya solar güneş, maddi güneş (bu durum Masonlukta da 3 mumla sembolize edilir). Ruhani güneş, Baba Tanrı’nın kudretini tezahür ettirir, akli güneş Oğul Tanrı’nın hayatını yayar ve maddi güneş Tanrı’nın, Kutsal Ruh’un tezahürü için kullandığı araçtır. Mitlere göre insan doğası 3 ayrı kısma ayrılır; ruh, can ve beden. Maddi güneş fiziksel bedeni büyütür, canlandırır.  Ruhani güneş, insan ruhunu aydınlatır ve aklı ise solar güneşin lütfu ile kurtarılır. 

[Caliper]

4-   GÜNEŞ VE AY SEMBOLLERİNİN ZITLIĞI ve ORTAKLIĞI
Masonluk ve güneş sembolünü anlatmak için güneş ve ayın ilişkisine değinmek gerekir.

•   Zıtlıkları:
a-   Güneş gündüzü, ay geceyi
b-   Güneş sıcağı ay soğuğu
c-   Güneş erkeği, ay dişiyi
d-   Güneş ışığı, ay karanlığı
e-   Güneş kuraklığı, ay sulaklığı

•   Benzerliği
a-   Her ikisi de ortalama günde 12 saat görünür.
b-   Her ikisi de yeryüzünden eşit ebatlarda görünür.

[Caliper]

5-   GÜNEŞ VE AY SEMBOLLERİ VE MASONLUK

Güneş ve ay sembollerinin, Masonik seremoni ve ritüellerde önemli yeri vardır. Güneş ve ay zıtlığı temsil eder. Evrendeki her şey, “dengeli bir zıtlık” içerisinde yer almaktadır.   
4. bölümde bahsettiğim gibi, yeryüzünden bakıldığında, güneşin ve ayın ebatları aynıdır. Bu Jakin ve Boaz sütunlarına benzetilir: Jakin sütunun sütünde güneş, Boaz sütunun üstünde ay sembolü vardır.
Masonlukta güneşin birçok sembolü vardır. Güneş enerjisinin ifadelerinden birisi de Solomon’dur (Süleyman). “SOL-OM-ON” ismi üç farklı dilde Yüce Işık anlamına gelen kelimelerin birleşiminden oluşmuştur.
Son olarak George Oliver’ın Dictionary of Freemasonary adlı eserinden birkaç cümle aktaracağım:
“Güneş doğudan yükselir ve doğu Tapınılası Usta’nın yeridir. Güneş, bütün ışığın ve sıcaklığın kaynağı olduğu gibi, Tapınılası Usta da kardeşlerin çalışmalarını canlandırmalı ve ısıtmalıdır”.

[Caliper]

Masonik resimlerde güneş ve ayın sembolize edilişi

[Caliper]

Kaynaklar:

1- Albert Pike, Morals and Dogma
2- Richard Cassaro, Written in Stone
3- Manly P. Hall, Tüm Çağların Gizli Öğretileri
4- George Oliver, Dictionary Symbolical Masonary
5- Resimler Richard Cassaro'nun internet sitesinden.

[davut]

çeşitli resimler

[davut]

eski mısır